Η χημική ανάλυση από τα απομεινάρια δέκα ξύλινων μαγκαλιών που βρέθηκαν σε οκτώ τάφους στη δυτική Κίνα, στο ανατολικό τμήμα της απομακρυσμένης οροσειράς Παμίρ, αποκάλυψαν μια από τις πλέον πρώιμες στον κόσμο ενδείξεις για το κάπνισμα κάνναβης -πιθανότατα για τελετουργικούς και θρησκευτικούς λόγους- πριν τουλάχιστον 2.500 χρόνια.

Τα υπολείμματα από τα φυτά κάνναβης που μελετήθηκαν, περιείχαν υψηλά επίπεδα ψυχοδραστικών ουσιών. Η κάνναβη, ένα από τα αρχαιότερα καλλιεργούμενα φυτά στην ανατολική Ασία (εδώ και τουλάχιστον 6.000 χρόνια), χρησιμοποιείται ευρέως μέχρι σήμερα σε όλο τον κόσμο, με νόμιμο ή παράνομο τρόπο.

Οι ερευνητές της Κινεζικής Ακαδημίας Επιστημών και του γερμανικού Ινστιτούτου Μαξ Πλανκ για την Επιστήμη της Ανθρώπινης Ιστορίας, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Science Advances», εξήγαγαν οργανικά υλικά από τα θραύσματα των αρχαίων μαγκαλιών και των καμένων πετρών που βρήκαν στο εσωτερικό τους, και τα ανέλυσαν με την μέθοδο της αέριας χρωματογραφίας-φασματομετρίας μάζας, σύμφωνα με το Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων.

Η ανάλυση αποκάλυψε, προς μεγάλη έκπληξη τους, την ακριβή χημική «υπογραφή» της κάνναβης, με υψηλή μάλιστα περιεκτικότητα σε τετραϋδροκανναβινόλη (THC). Κατά πάσα πιθανότητα, το κάπνισμα της κάνναβης γινόταν στη διάρκεια ταφικών τελετών, ίσως ως ένα μέσο επικοινωνίας με τους θεούς ή τους νεκρούς.

Τα 10 αρχαία ξύλινα μαγκάλια που έφερε στο φως η ανασκαφή / Photo credit: X. Wu (Institute of Archaeology, Chinese Academy of Social Sciences).

Οι πρώτες καλλιέργειες κάνναβης στην Ασία, όπως και οι περισσότερες άγριες ποικιλίες, αφορούσαν φυτά με πολύ χαμηλή περιεκτικότητα στην ψυχοδραστική ουσία THC. Συνεπώς παρέμενε έως τώρα μυστήριο το πότε και πού εμφανίσθηκαν ποικιλίες με υψηλά επίπεδα THC, κατάλληλες για ψυχοδραστικά «ταξίδια».

Ορισμένοι ιστορικοί τοποθετούν την προέλευση αυτής της «ψυχαγωγικής» κάνναβης στις στέπες της Κεντρικής Ασίας, με βάση μια αναφορά του αρχαίου Έλληνα ιστορικού Ηρόδοτου. Μέχρι τώρα όμως είχαν βρεθεί ελάχιστες απτές ενδείξεις στην Ευρασία για πρώιμη χρήση κάνναβης, στην κινεζική περιοχή Σιντσιάνγκ και στα ρωσικά όρη Αλτάι.

«Τα νέα ευρήματα ενισχύουν την ιδέα ότι τα φυτά της κάνναβης πρωτοχρησιμοποιήθηκαν για τις ψυχοδραστικές ουσίες τους στις ορεινές περιοχές της ανατολικής Κεντρικής Ασίας, από όπου εξαπλώθηκαν σε άλλες περιοχές του κόσμου», δήλωσε η Νικόλ Μπουαβέν, διευθύντρια του Ινστιτούτου Μαξ Πλανκ στην Ιένα. Η εξάπλωση έγινε πιθανώς μέσω ανταλλαγών κατά μήκος του πρώιμου «Δρόμου του Μεταξιού».

Τα ορεινά περάσματα της Κεντρικής και Ανατολικής Ασίας έπαιξαν ρόλο-κλειδί στις πρώτες ανταλλαγές στον ευρασιατικό χώρο. Ειδικά μέσω της σήμερα απομονωμένης περιοχής του Παμίρ κάποτε περνούσε ένας βασικός αρχαίος εμπορικός διάδρομος, που βοηθούσε παράλληλα και τις πολιτιστικές ανταλλαγές, συνεπώς και την εξάπλωση της κάνναβης.

«Η μελέτη μας δείχνει ότι η γνώση του καπνίσματος κάνναβης και οι ειδικές ποικιλίες κάνναβης με υψηλή περιεκτικότητα σε ψυχοδραστικές ουσίες ήσαν ανάμεσα στις πολιτισμικές παραδόσεις που εξαπλώθηκαν κατά μήκος αυτών των δρόμων», δήλωσε ο επικεφαλής αρχαιοβοτανολόγος Ρόμπερτ Σπένγκλερ του Ινστιτούτου Μαξ Πλανκ.

Πριν 2500 χρόνια η πρώτη καταγεγραμμένη ψυχοτρόπος χρήση κάνναβης

Τα κλαδιά της 2500 ετών κανναβουριάς έχουν διατηρηθεί σε εξαιρετική κατάσταση

Τα νέα ευρήματα έρχονται να προστεθούν σε εκείνα του 2008. Τότε έγιναν οι επιστημονικές ανακοινώσεις σχετικά με την ανασκαφή που έγινε στην επαρχεία Xinjiang-Uighur της Κίνας και αποκάλυψε έναν τάφο περίπου 2500 ετών ενός μακρυμάλλη και γαλανομάτη Καυκασιανού σαμάνου στον οποίο υπήρχε μια μεγάλη κρύπτη κάνναβης, διατηρημένη σε εξαιρετικά καλή κατάσταση.

Μια διεθνής, διεπιστημονική ομάδα, απέδειξε μέσω φωτοχημικής και γενετικής εξέτασης την ύπαρξη της τετραυδροκανναβινόλης, της ψυχοτρόπου ουσίας της κάνναβης στα ευρήματα.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση  της ομάδας των επιστημόνων στο Journal of Experimental Botany το 2017, πρόκειται για την παλαιότερη τεκμηριωμένη καταγραφή χρήσης του φυτού για τις ψυχοτρόπες ιδιότητές του είτε αυτές απέβλεπαν σε λατρευτικές τελετές και μαντεία, είτε στη φαρμακευτική της χρήση, είτε απλά σε ευφορική.

Τα 789 γραμμάρια της αποξηραμένης κάνναβη, σύμφωνα με τους επιστήμονες, ήταν σαφώς «καλλιεργημένα για ψυχοτρόπους σκοπούς και όχι ως ίνα για ρούχα ή για φαγητό» και ο νεκρός ήταν πιθανότατα ένας σαμάνος του Bασιλείου των Gushi,

Θεωρείται ότι το φυτό έχει τοποθετηθεί στον τάφο για χρήση στη μελλοντική ζωή, επρόκειτο για μια κοινή πρακτική της εποχής η οποία απαντάται σε πολλούς πολιτισμούς.

Η ανακάλυψη του τάφου έγινε το 2003 και οι σχετικές ανακοινώσεις το 2008.

Τα 2500 ετών κλαδιά του φυτού, περίπου ενός μέτρου που σκέπαζαν τον νεκρό σαμάνο.

Πηγές / Διαβάστε Περισσότερα:

US National Library of Medicine National Institutes of Health: Historical and cultural aspects of man’s relationship with addictive drugs

National Geographic: Ancient Cannabis ‘Burial Shroud’ Discovered in Desert Oasis