Μπορεί να ακούγεται παράξενο για τη λεγόμενη κοινή γνώμη, όμως η κάνναβη μπορεί να βοηθήσει τους ασθματικούς με πολλούς τρόπους. Ενώσεις που βρίσκονται στην κάνναβη μπορούν να ανακουφίσουν ορισμένα οξέα και απειλητικά για τη ζωή, συμπτώματα του άσθματος.

Προφανώς όταν βάζουμε στο μυαλό μας την κάνναβη, το πρώτο πράγμα που μας έρχεται είναι το κάπνισμα και φυσικά, το κάπνισμα συνδέεται με διάφορες ανεπιθύμητες ενέργειες στους πνεύμονές μας, αλλά τα πράγματα δεν είναι ποτέ τόσο απλά όταν πρόκειται για την κάνναβη.

Η κάνναβη και το άσθμα έχουν σχέση τριών χιλιετιών. Περίπου το 1200 π.Χ., οι αρχαίοι Αιγύπτιοι χρησιμοποίησαν το φυτό για να θεραπεύσουν πολλές καταστάσεις, συμπεριλαμβανομένου του άσθματος. Ο γάλλος συγγραφέας Μαρσέλ Προυστ χρησιμοποίησε την κάνναβη για να αντιμετωπίσει το άσθμα του και συχνά αναφερόταν στην κάνναβη ως «τσιγάρα κατά του άσθματος».

Διαβάστε επίσης: Η κάνναβη για τη Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια

Πιο πρόσφατα στην ιστορία και πριν η κάνναβη δαιμονοποιηθεί και τεθεί στην παρανομία χρησιμοποιήθηκε ως φάρμακο για το βήχα. Στις αρχές της δεκαετίας του 1920, οι ιατροί είχαν τη δυνατότητα να συνταγογραφούν κάνναβη, γεγονός που είχε ως αποτέλεσμα να είναι μια από τις προτιμώμενες προσθήκες στα φάρμακα για το βήχα από λοιμώξεις του αναπνευστικού, καθώς δεν έκανε τους ασθενείς να παρουσιάζουν κατάθλιψη και δυσκοιλιότητα, όπως συνέβαινε με τη μορφίνη.

Πρόσφατα, χάρη στις νέες κλινικές έρευνες, η σύνδεση μεταξύ κάνναβης και άσθματος μελετήθηκε λεπτομερέστερα.

Περί άσθματος

Το άσθμα είναι μια χρόνια φλεγμονώδης νόσος των πνευμόνων, η οποία επηρεάζει τους αεραγωγούς.

Γενετικοί παράγοντες διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξή του, αλλά πολλά πράγματα μπορούν επίσης να ερεθίσουν τους αεραγωγούς και να προκαλέσουν άσθμα, όπως: η μόλυνση του αέρα, η έκθεση σε αλλεργιογόνα (όπως γύρη ή σκόνη), η έκθεση σε «επικίνδυνα» υλικά στο χώρο εργασίας, το κάπνισμα (ειδικά τα τσιγάρα),
οι αναπνευστικές λοιμώξεις (γρίπη ή κρυολόγημα), οι αλλαγές θερμοκρασίας, κυρίως η υγρασία, αλλά και ορισμένα φάρμακα.

Όλα αυτά τα «διεγερτικά» προκαλούν εμπόδια και σπασμούς στους ερεθισμένους και ευαίσθητους αεραγωγούς. Και τότε αρχίζουν να εμφανίζονται τα συμπτώματα. Δύσπνοια (δυσκολία στην αναπνοή), βάρος στο στήθος, βήχα ή συριγμό (σφύριγμα στην αναπνοή).

Η νόσος επηρεάζει τους ανθρώπους οποιασδήποτε ηλικίας, αλλά συνήθως τα πρώτα συμπτώματα αρχίζουν να εμφανίζονται στην πρώιμη παιδική ηλικία. Είναι ενδιαφέρον ότι τα αγόρια είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν άσθμα από τα κορίτσια, αλλά οι ενήλικες γυναίκες είναι πιο επιρρεπείς στο να πάθουν άσθμα από τους ενήλικες άνδρες.

Περίπου 300 εκατομμύρια άνθρωποι πάσχουν από άσθμα στον πλανήτη, ενώ περίπου 250.000 άνθρωποι πεθαίνουν από άσθμα κάθε χρόνο. Οι θάνατοι από άσθμα, ωστόσο, μειώνονται διαρκώς, λόγω της αποτελεσματικής θεραπείας. Αντίθετα, η συχνότητα του άσθματος και των αλλεργιών αυξάνεται.

Δυστυχώς, δεν υπάρχει μόνιμη θεραπεία για την πάθηση, αλλά υπάρχουν τύποι θεραπειών που την κρατούν υπό έλεγχο. Συχνά μάλιστα οι ασθενείς χρησιμοποιούν τους εισπνευστήρες ή τους νεφελοποιητές. Ωστόσο, το άσθμα είναι επίμονο και συχνά εξαντλητικό. Τα συμβατικά φάρμακα επίσης δεν είναι τόσο τέλεια για την υγεία εν γένει, καθώς περιέχουν στεροειδή και ανοσοτροποποιητές με πολλές παρενέργειες, αϋπνία, ναυτία, οστεοπόρωση, κ.ά.. Γι’ αυτό πολλοί ασθενείς αναζητούν μια πιο «ανθεκτική» και λιγότερο επιβλαβή λύση.

Η έρευνα σχετικά με τη χρήση κάνναβης σε ασθενείς με άσθμα

Η σύγχρονη ιατρική μελέτη για τη σχέση μεταξύ κάνναβης και άσθματος ξεκίνησε το 1975 με μια μικρή και πολύ απλή έρευνα. Μια ομάδα ερευνητών με επικεφαλής τον Δρ Donald Tashkin προκάλεσε τεχνητά βρογχικούς σπασμούς σε οκτώ κλινικά σταθερούς ασθενείς με άσθμα, εστιάζοντας στη συμπεριφορά των αεραγωγών τους. Σε διαφορετικές συνεδρίες, οι σπασμοί προκλήθηκαν είτε με εισπνοή μεθαχολίνης είτε με άσκηση σε ηλεκτρικό ακίνητο ποδήλατο και διάδρομο. Οι ασθενείς στη συνέχεια έλαβαν άλλοι «εικονικό φάρμακο» κι άλλοι πραγματική κάνναβη με δύο τοις εκατό THC. Τα άτομα που έλαβαν «εικονικό φάρμακο» ανακτήθηκαν από τους βρογχικούς σπασμούς σε διάστημα 30 έως 60 λεπτών, κατά μέσο όρο. Τα άτομα στα οποία χορηγήθηκε 2% THC κάνναβης απελευθερώθηκαν από τους σπασμούς σχεδόν αμέσως.

Η μελέτη που δημοσιεύθηκε και στην εφημερίδα New England Journal of Medicine και ανέφερε ότι

«ο καπνός της Κάνναβης, σε αντίθεση με τον καπνό του τσιγάρου, προκαλεί βρογχοδιαστολή αντί βρογχόσπασμο (στένωση των αεραγωγών) και, σε αντίθεση με τα οπιούχα, δεν προκαλεί κεντρική αναπνευστική καταστολή, δηλαδή μείωση της αναπνοής».

Τον Μάρτιο του 1985 ξεκίνησε μια άλλη μελέτη 20 ετών. Εξετάστηκαν 5.000 άτομα από τρεις αμερικανικές πόλεις. Οι ερευνητές εξέτασαν τους συμμετέχοντες σχετικά με τη χρήση κάνναβης και τσιγάρου, και έλεγξαν την ικανότητα των πνευμόνων τους, καθώς και τον ρυθμό της ροής του αέρα από τους πνεύμονές τους. Προς έκπληξή τους, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι σε χαμηλά έως μέτρια επίπεδα του καπνίσματος της κάνναβης, ο όγκος των πνευμόνων και οι ρυθμοί ροής του αέρα, αυξήθηκαν μετά από ένα χρόνο χρήσης (365 τσιγάρα κάνναβης), μέχρι επτά χρόνια (2.555 τσιγάρα κάνναβης).

Ενώ ορισμένοι μπορεί να ισχυρίζονται ότι η χωρητικότητα των πνευμόνων αυξάνεται λόγω των μεγάλων εισπνοών και του κρατήματος της αναπνοής, που συμβαίνουν με το κάπνισμα της κάνναβης, αυτό δεν εξηγεί γιατί οι πνεύμονες των καπνιστών της κάνναβης δεν επιβαρύνονται, όπως οι πνεύμονες των καπνιστών του τσιγάρου.

Η έρευνα πάντως κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι μέτριοι καπνιστές κάνναβης, οι οποίοι διαγνώστηκαν με άσθμα, διατηρούσαν καλύτερη τη λειτουργία των πνευμόνων τους σε σύγκριση με τους καπνιστές των τσιγάρων. Φαινόταν πως η κάνναβη είναι βρογχοδιασταλτικό.

Σε άλλη μελέτη του 2014, ερευνητές απομόνωσαν δείγματα βρόγχων από 88 συμμετέχοντες, τόσο από υγιή άτομα όσο και ασθενείς με άσθμα. Προκάλεσαν βρογχικούς σπασμούς με ηλεκτρική διέγερση και στη συνέχεια χορηγήθηκαν THC καθώς και μερικά άλλα συνθετικά κανναβινοειδή. Τα κανναβινοειδή σταμάτησαν τους σπασμούς και διόγκωσαν τα όργανα. Το συμπέρασμα της έρευνας ήταν ότι η ψυχοτρόπος ουσία στην κάνναβη, η THC διεύρυνε τους αεραγωγούς, καθιστώντας ευκολότερη την είσοδο αέρα στους πνεύμονες.

Η THC κέρδισε τη CBD σε αυτόν τον αγώνα

Η CBD είναι γνωστή ως ένας μεγάλος αντιφλεγμονώδης παράγοντας και έχει κλέψει την προσοχή των χρηστών, των ιατρών και των επιστημόνων τα τελευταία 5 χρόνια. Αντίθετα, η THC έχει υποτιμηθεί τα τελευταία χρόνια εξαιτίας της ψυχοτρόπας δράσης της. Παρότι μελέτες, όπως η πρόσφατη του 2015 διαπιστώνουν την ιατρική αξία της.

Σε αυτήν τη μελέτη, οι ερευνητές ανέλυσαν έξι διαφορετικά κανναβινοειδή: THC, CBD, CBG, CBC, CBD-A και THC-V. Ήθελαν να μάθουν αν αυτά τα κανναβινοειδή θα σταματούσαν τη συστολή των αεραγωγών που προκαλούν οι φλεγμονώδεις πρωτεΐνες. Είδαν ότι μόνο οι THC και THC-V αναστέλλουν τις συστολές, άλλα κανναβινοειδή όχι, συμπεριλαμβανομένης της CBD.

Οι ενώσεις από κάνναβη δεν είναι κακές για τους πνεύμονές μας, ωστόσο, το κάπνισμα είναι. Εναλλακτικές λύσεις για το κάπνισμα κάνναβης υπάρχουν. Το λάδι, ο ατμιστής, το βάμμα, το βούτυρο, αλλά και τα φαγητά είναι ένας ασφαλής και υγιής τρόπος για τους ασθματικούς να απολαμβάνουν κάνναβη. Υπάρχουν εξάλλου πολλές συνταγές για ροφήματα, μπισκότα, κέικ, καραμέλες και πολλά άλλα.

Και βέβαια απαιτείται να γίνει πολύ περισσότερη επιστημονική έρευνα για να εκτιμηθεί η επίδραση των διαφόρων μεθόδων λήψης της κάνναβης από ασθενείς με άσθμα.

Πηγές/Διαβάστε επίσης: 

• Greencamp: Is Cannabis a Good Option for Treating Asthma?
• Jackson M – Divine Stramonium: The Rise and Fall of Smoking for Asthma, Medical History, April 2010
• Conrad C, Hemp for Health: The Medicinal and Nutritional Uses of Cannabis Sativa, Inner Traditions/Bear, 1997
• Tashkin DP, Shapiro BJ, Lee YE, Harper CE: Effects of smoked marijuana in experimentally induced asthma, American Review of Respiratory Disease,  1975
• Pletcher MJ, Vittinghoff E, Kalhan R, Richman J, Safford M, Sidney S, Lin F, Kertesz S: Association between marijuana exposure and pulmonary function over 20 years; JAMA, 2011
• Grassin-Delyle S, Naline E, Buenestado A, Faisy C, Alvarez JC, Salvator H, Abrial C, Advenier C, Zemoura L, Devillier P: Cannabinoids inhibit cholinergic contraction in human airways through prejunctional CB1 receptors, British Journal of Pharmacology, 2014
• Makwana R, Venkatasamy R, Spina D, Page C: The effect of phytocannabinoids on airway hyper-responsiveness, airway inflammation, and cough, Journal of Pharmacology and Experimental Therapeutics, 2015
• Zhang LR, Morgenstern H, Greenland S, Chang SC, Lazarus P, Teare MD, Woll PJ, Orlow I, Cox B:  Cannabis and Respiratory Disease Research Group of New Zealand, Brhane Y, Liu G, Hung RJ: Cannabis smoking and lung cancer risk: Pooled analysis in the International Lung Cancer Consortium, International Journal of Cancer, February 2015
• Roth MD, Arora A, Barsky SH, Kleerup EC, Simmons M, Tashkin DP: Airway inflammation in young marijuana and tobacco smokers; American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine, 1998
• Melgert BN, Ray A, Hylkema MN, Timens W, Postma DS: Are there reasons why adult asthma is more common in females?, Curr Allergy Asthma Rep. 2007