Ένα νέο βιβλίο ήρθε να προστεθεί στην αναγκαία και πενιχρή ακόμη ελληνική βιβλιογραφία που σχετίζεται με τη διαχείριση της κάνναβης για ιαματικούς σκοπούς. Το «Ενδοκανναβινοειδές σύστημα και κάνναβη» κυκλοφορεί απο τις εκδόσεις Λευκό Μελάνι.
Όπως αναφέρει ο συγγραφέας Δρ. Αίαντας Θεόδωρος Παπασταύρου, το βιβλίο πραγματεύεται το ενδοκανναβινοειδές σύστημα και το ίαμα κάνναβη. Και τα δύο, όπως γράφει, «είναι αντικείμενα με ιδιαιτερότητες: Το μεν ενδοκανναβινοειδές σύστημα έχει μοριακή, μη οργανική υπόσταση, επομένως δεν ομοιάζει με τα οργανικά συστήματα, η δε δρόγη κάνναβη, ως ίαμα, δεν ταιριάζει στο επικρατούν φαρμακευτικό πρότυπο».
«Το βιβλίο προέκυψε ως συστηματοποίηση των γνώσεων, που αποκτήθηκαν στη διάρκεια ενός δύσκολου, αλλά ανταποδοτικού “ταξιδιού” μελέτης και αυτοεκπαίδευσης. Η αυτοεκπαίδευση ήταν αναγκαία, επειδή το ενδοκανναβινοειδές σύστημα, ένα από τα αρχαιότερα και θεμελιωδέστερα συστήματα των περισσότερων ζώων, παραδόξως δεν θεωρείται ακόμη αρκετά σημαντικό, ώστε να διδάσκεται από τους επίσημους εκπαιδευτικούς μας φορείς. Ίσως να ευθύνεται γι΄ αυτό και το όνομά του, που το συσχετίζει με το μέχρι πρότινος “κακόφημο” φυτό κάνναβη, ενώ είναι κατά πολλά εκατομμύρια χρόνια αρχαιότερο, και της κάνναβης, και του Homo sapiens.
Ως ιατρός, υπήρξα αρχικά επιφυλακτικός, ή μάλλον αρνητικός, στις θεραπευτικές εφαρμογές τής κάνναβης. Η μεταμόρφωσή μου σε “ανοικτό” μελετητή οφείλεται στην εξαντλητική βιβλιογραφική αναζήτηση των επιστημονικών δεδομένων. Αυτά με έπεισαν ότι κάτι σημαντικό υπάρχει εδώ, και ότι η προκατάληψη μας εμποδίζει να το δούμε. Τον σπόρο της αμφιβολίας, που ώθησε αργότερα σε αναζήτηση, είχε σπείρει από νωρίς ο αείμνηστος Δάσκαλός μου Κωνσταντίνος Στεφανής με τις δικές του μελέτες. Το βιβλίο δεν είναι απλώς μια έκθεση ιατρικών γνώσεων – ενσαρκώνει τη μεταμόρφωση της οπτικής μου για ένα γνωστικό αντικείμενο, που ταλαντεύεται ανάμεσα στο αδικαιολόγητο στίγμα και στην υπερβολική προσδοκία.
Τα μηνύματα που αποβλέπει να εκπέμψει η έκδοση του βιβλίου αυτού είναι τα εξής:
- Η πολυπλοκότητα του ενδοκανναβινοειδούς συστήματος και της φαρμακολογίας της κάνναβης είναι ιδιαίτερα μεγάλη. Δεν είναι δυνατόν τα κανναβινοειδή να αντιμετωπίζονται «ελαφρά τη καρδία», και με τον απαξιωτικό χαρακτηρισμό “λαδάκια”.
- Η κάνναβη και τα προϊόντα της, πέραν του ότι είναι φάρμακα, έχουν και άλλες χρήσεις, όπως π.χ. συμπληρώματα υγιείας -όχι διατροφής-, συμπληρώματα τρόπου ζωής (lifestyle), ευφραντικά κ.λπ. Οι χρήσεις αυτές είναι θεμελιωδώς διαφορετικές από την θεραπευτική χρήση, η οποία πρέπει να περιέλθει αποκλειστικά στην αρμοδιότητα των ιατρών, όπως και η αντιμετώπιση της κακής χρήσης και της κατάχρησης της κάνναβης.
- Ο ιατρικός κόσμος οφείλει να αναλάβει το μερίδιο που του αναλογεί στην έρευνα, διότι σχεδόν το σύνολο της ερευνητικής δραστηριότητας μέχρι τώρα επιτελείται από άλλους επιστημονικούς κλάδους, με συνέπεια να μη απαντώνται επείγοντα κλινικά ερωτήματα, και να σπαταλώνται οικονομικοί πόροι.
- Είναι επιτακτικό να αποβάλουμε από την κάνναβη τόσο το στίγμα, όσο και την υπερβολική προσδοκία. Κάθε τι που αφίσταται της επιστημονικής μέσης οδού είναι επιβλαβές.
- Θα πρέπει να υπερβούμε τους εννοιολογικούς περιορισμούς, όπως μας τους επιβάλλει το επικρατούν φαρμακευτικό πρότυπο, διότι η κάνναβη δεν “χωράει” σε αυτό το πλαίσιο. Η επιμονή στην ιατρονομική διαχείριση της κάνναβης με το επικρατούν φαρμακευτικό πρότυπο, και μάλιστα με πολύ συντηρητισμό, καταλήγει να αποστερεί ένα χρήσιμο φάρμακο από τους ασθενείς, και να περιπλέκει επιπλέον και την εμπορική διαχείριση, π.χ. όταν κανναβινοειδή κατηγοριοποιούνται ως “καινοφανές τρόφιμο”.»