Στην έκθεσή του για το 2021 το Ευρωπαϊκό Κέντρο Παρακολούθησης Ναρκωτικών παρουσιάζει τα πρόσφατα στοιχεία που αφορούν στη χρήση παράνομων ουσιών στην Ευρώπη και προχωρά και στην σχετική ανασκόπηση της δεκαετίας.
Πέρα από τη διαπίστωση ότι η καραντίνα και ο εγκλεισμός των πολιτών επί σειρά μηνών κάθε άλλο παρά μείωσαν τη διακίνηση παράνομων ουσιών, η έκθεση περιλαμβάνει και μια σειρά από επισημάνσεις οι οποίες μπορούν να φανούν χρήσιμες τόσο στους επιφορτισμένους με τη δημιουργία νόμων και διατάξεων πολιτικούς, όσο και στους πολίτες που έχουν τη διάθεση και το κουράγιο να τους ελέγχουν επί των αποφάσεών τους αυτών.
Και φυσικά το κουράγιο είναι αναγκαίο για τους πολίτες που θα ασχοληθούν με το θέμα μιας και η Ευρωπαϊκή γραφειοκρατεία αρνείται πεισματικά να αντιληφθεί την εκκωφαντική αποτυχία της «πολιτικής της απαγόρευσης» και του «πολέμου κατά των ναρκωτικών» που ακολουθεί εδώ και δεκαετίες. Η Ευρώπη στο θέμα «των ναρκωτικών» παραμένει προσκολλημένη στενά στο Αμερικανικό άρμα και τις πολιτικές που χαράχθηκαν προ 50 και πλέον ετών στην εκεί πλευρά του Ατλαντικού. Και ως βασιλικότερη (και πλέον αργοκίνητη) του βασιλέως συνεχίζει να λειτουργεί με τη λογική ότι το πρόβλημα θα το λύσει η αστυνομία και οι συλλήψεις.
Ακόμη και σήμερα που η Αμερική έχει ομολογήσει την αποτυχία της πολιτικής της που θα μείνει στην ιστορία ως πόλεμος «κατά των ναρκωτικών», οργανισμοί της όπως ο EMCDDA- το Ευρωπαϊκό Κέντρο Παρακολούθησης Ναρκωτικών που δημιουργεί και τη σχετική ετήσια έκθεση συνεχίζουν να λειτουργούν υπό το κράτος αυτής της λογικής: απαγόρευση, ποινικοποίηση, συλλήψεις, κατασχέσεις κλπ. Αυτά μπορούν, αυτά καταγράφουν.
Μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρη την έκθεση του Οργανισμού στην ελληνική εδώ, ενώ παρακάτω σας παρουσιάζουμε μια σειρά από στοιχεία που περιλαμβάνονται σε αυτήν:
Τα πρόσφατα δεδομένα
Επιπολασμός και τάσεις της χρήσης ναρκωτικών
Στην Ευρώπη πλέον γίνεται χρήση ενός ευρύτερου φάσματος παράνομων ουσιών. Η χρήση πολλαπλών ουσιών είναι διαδεδομένη στους χρήστες ναρκωτικών, πλην όμως είναι δύσκολο να μετρηθεί, ενώ τα ατομικά πρότυπα χρήσης παρουσιάζουν αποκλίσεις, σε ένα φάσμα που ξεκινά από την πειραματική χρήση και φθάνει έως τη συστηματική χρήση και την εξάρτηση.
Το πιο διαδεδομένο ναρκωτικό είναι η κάνναβη –τα ποσοστά επιπολασμού της χρήσης της είναι περίπου πενταπλάσια αυτών της χρήσης άλλων ουσιών. Η χρήση ηρωίνης και άλλων οπιοειδών παραμένει σχετικά σπάνια, ωστόσο οι ουσίες αυτές συνήθως συνδέονται με τους πλέον επιβλαβείς τρόπους χρήσης, όπως η ενέσιμη. Η έκταση της χρήσης διεγερτικών και τα πιο διαδεδομένα είδη διεγερτικών ποικίλλουν από χώρα σε χώρα, ενώ αυξάνονται τα στοιχεία που φανερώνουν πιθανή αύξηση της ενέσιμης χρήσης διεγερτικών. Τα ποσοστά χρήσης ναρκωτικών, ανεξαρτήτως είδους, είναι κατά κανόνα υψηλότερα στους άνδρες, και μάλιστα η διαφορά αυτή επιτείνεται όταν πρόκειται για εντατικότερη ή συστηματικότερη χρήση.
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, περί τους 83 εκατομμύρια ενήλικες ή ποσοστό 28,9% των Ευρωπαίων ηλικίας 15-64 ετών εκτιμάται ότι έχει κάνει χρήση παράνομης ουσίας κατά τη διάρκεια της ζωής του
Η παραπάνω μάλιστα εκτίμηση θα πρέπει να θεωρείται η κατώτατη, «λόγω μεροληψίας της υποβολής στοιχείων».
▬ Δοκιμή χρήσης ουσιών αναφέρεται πιο συχνά από άνδρες (50,6 εκατομμύρια) παρά από γυναίκες
(32,8 εκατομμύρια).
▬ Η συχνότερη ουσία που αναφέρεται είναι η κάνναβη (47,6 εκατομμύρια άνδρες και 30,9 εκατομμύρια
γυναίκες).
▬ Σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα κινούνται οι εκτιμήσεις για χρήση κοκαΐνης τουλάχιστον μία φορά (9,6 εκατομμύρια άνδρες και 4,3 εκατομμύρια γυναίκες), MDMA (6,8 εκατομμύρια άνδρες και 3,5 εκατομμύρια γυναίκες) και αμφεταμινών (5,9 εκατομμύρια άνδρες και 2,7 εκατομμύρια γυναίκες).
▬ Τα επίπεδα χρήσης κάνναβης τουλάχιστον μία φορά διαφέρουν σημαντικά μεταξύ των χωρών και κυμαίνονται από περίπου 4% των ενηλίκων στη Μάλτα έως 45% στη Γαλλία.
▬ Η χρήση ουσιών τον τελευταίο χρόνο πριν από την έρευνα αποτελεί δείκτη της πρόσφατης χρήσης και,
κατά κανόνα, απαντά συχνότερα στους νεαρούς ενήλικες. Εκτιμάται ότι 17,4 εκατομμύρια νεαροί ενήλικες (ηλικίας 15-34 ετών) έκαναν χρήση ουσιών τον τελευταίο χρόνο (16,9%), με τον αριθμό των ανδρών (21,6%) να είναι σχεδόν διπλάσιος εκείνου των γυναικών (12,1%).
▬ Ο επιπολασμός της επικίνδυνης χρήσης οπιοειδών στους ενήλικες (15-64 ετών) εκτιμάται σε 0,35% του πληθυσμού της ΕΕ, ποσοστό που αντιστοιχεί σε 1 εκατομμύριο προβληματικούς χρήστες οπιοειδών το
2019.
▬ Στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2019 υπήρχαν 510 000 χρήστες σε θεραπεία υποκατάστασης οπιοειδών. Οι
χρήστες οπιοειδών αντιστοιχούσαν σε 26% των αιτήσεων θεραπείας απεξάρτησης.
▬ Στα οπιοειδή οφειλόταν το 76% των θανάτων από υπερβολική δόση που αναφέρθηκαν στην Ευρωπαϊκή
Ένωση το 2019.
Αναλυτικότερα για την κάνναβη
Η χρήση κάνναβης παραμένει σταθερά υψηλή, αλλά η αυξημένη περιεκτικότητα σε THC δημιουργεί ανησυχίες
για την υγεία Η ρητίνη κάνναβης που πωλείται στην Ευρώπη έχει μια άνευ προηγουμένου δραστικότητα, με περιεκτικότητα σε THC κατά μέσο όρο μεταξύ 20% και 28%, σχεδόν διπλάσια από αυτήν της φυτικής κάνναβης. Τα προϊόντα κάνναβης που διατίθενται σήμερα στην Ευρώπη περιλαμβάνουν προϊόντα υψηλής περιεκτικότητας σε THC και νέες μορφές κάνναβης στην αγορά παράνομων ουσιών, καθώς και ένα φάσμα προϊόντων που περιέχουν εκχυλίσματα κάνναβης με χαμηλή περιεκτικότητα σε THC, τα οποία πωλούνται νόμιμα. Παράλληλα με αυτές τις μεταβολές στην αγορά, αυξάνεται ο αριθμός των ατόμων που εισάγονται σε θεραπεία για πρώτη φορά για χρήση κάνναβης. Το πεδίο αυτό χρειάζεται προσεκτική παρακολούθηση για να ανιχνευθούν οι μεταβολές στην προβληματική χρήση κάνναβης και να γίνει κατανοητή η επίδραση που ασκούν σε αυτήν οι αλλαγές στην αγορά ουσιών.
Πόσοι χρήστες κάνναβης προσέρχονται σε Κέντρα Αποτοξίνωσης
Μιλώντας για πολίτες που προσέρχονται σε κέντρα απεξάρτησης αιτούμενοι βοήθεια, θα πρέπει κανείς να συνυπολογίσει και την ιδιομορφία νόμων όπως του ελληνικού και τα όσα αυτοί προβλέπουν σε περίπτωση σύλληψης για μια ποσότητα κάνναβης.
Εάν αυτός που συλλαμβάνεται στην Ελλάδα έχοντας κάνναβη στην κατοχή του δεν είναι «χρήστης κάνναβης», τότε οποιαδήποτε ποσότητα κι αν βρεθεί στην κατοχή του θεωρείται ότι έχει ως σκοπό την εμπορία. Και καταδικάζεται για κακούργημα με την ποινή του να ξεκινάει από 5 χρόνια κάθειρξης.
Έτσι, οι συλληφθέντες που θα δηλώσουν «χρήστες εξαρτημένοι από την κάνναβη» μπορούν να αξιοποιήσουν τις ευεργετικές διατάξεις του νόμου που αφορούν τους εξαρτημένους. Σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να προσφύγουν και σε ένα κέντρο απεξάρτησης, ανεβάζοντας έτσι σημαντικά τον καταγραφόμενο αριθμό εκείνων που αναφέρονται στην έκθεση ως «χρήστες που ξεκινούν θεραπεία σε εξειδικευμένα θεραπευτικά κέντρα» και «αναφέρουν ως κύρια ουσία χρήσης την κάνναβη». Και όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η έκθεση «οι περισσότεροι χρήστες που ξεκινούν θεραπεία σε εξειδικευμένα θεραπευτικά κέντρα» ανήκουν σε αυτήν την κατηγορία.
Σοφό θα ήταν επίσης για όποιον μελετήσει τα στοιχεία της έκθεσης να λάβει σοβαρά υπόψη του ότι τα στοιχεία αφορούν σε εκείνους που δήλωσαν ως «βασική ουσία χρήσης» τους την κάνναβη. Πρόκειται δηλαδή συχνότατα για χρήστες πολλών και διαφορετικών ουσιών -και όχι μόνο κάνναβης.
Πηγή: You May Say… Magazine
