Γερμανία: Δυο χρόνια φαρμακευτική κάνναβη μετ’ εμποδίων

Από τις 10 Μάρτη 2017 η κάνναβη έχει ενταχθεί στην τακτική συνταγογράφηση των νοσοκομείων και των ιατρείων της Γερμανίας. Σήμερα, δύο χρόνια μετά την εφαρμογή του νέου νόμου, τα «πρώτα συμπεράσματα» δεν είναι ούτε εύκολα ούτε σαφή.  Μέχρι το Μάρτιο του ’17 η χορήγηση της κάνναβης ως φαρμάκου δεν απαγορευόταν, απαιτούσε όμως ειδική άδεια.

Σχεδόν 10.000 αιτήματα ασθενών για χρήση ιατρικής κάνναβης κατατέθηκαν τον πρώτο χρόνο νομιμοποίησής της στη χώρα, με περισσότερα από τα μισά από αυτά να εγκρίνονται. Ταυτόχρονα η ευφορική χρήση του φυτού παραμένει παράνομη σύμφωνα με το Γερμανικό νόμο.

Η χρήση φαρμακευτικής κάνναβης ή κανναβινοειδών ιατρικών σκευασμάτων με χρέωση των δημόσιων ασφαλιστικών ταμείων επιτρέπεται όταν μια “καθολικά αναγνωρισμένη” θεραπευτική εναλλακτική “δεν υφίσταται” ή “δεν μπορεί να εφαρμοστεί”. Η ζήτηση αυξάνεται συνεχώς μεταξύ των ασθενών, την ώρα που γιατροί, φαρμακοποιοί και ασφαλιστικά ταμεία αντιμετωπίζουν με σκεπτικισμό τη νέα κατάσταση. Αν πριν τη νομοθετική αλλαγή υπήρχαν περίπου 1000 ασθενείς στη χώρα για τους οποίους ίσχυε η ειδική άδεια εισαγωγής ανθέων κάνναβης για φαρμακευτικούς σκοπούς, ο αριθμός αυτός φαίνεται να έχει υπερπολλαπλασιαστεί, μολονότι λείπουν ακόμα τα συγκεντρωτικά στοιχεία.

Και ενώ όπως αναφέρει η Deutsche Welle  η καλλιέργεια  κάνναβης στη χώρα που ήταν προγραμματισμένη για το 2019 αναβλήθηκε για άλλη μια φορά και η φαρμακευτική κάνναβη συνεχίζει να εισάγεται στη Γερμανία κυρίως από τον Καναδά και την Ολλανδία, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση συνεχίζει να δηλώνει ότι επιθυμεί να εξασφαλίσει την κάλυψη των ασθενών της μέσω καλλιεργειών που θα γίνουν εντός Γερμανίας.

Σύμφωνα με τον αρχικό προγραμματισμό επρόκειτο να δοθούν άδειες για παραγωγή 6.600 κιλών κάνναβης και περισσότερες από 100 εταιρείες είχαν υποβάλει αίτηση, ενώ μόνο δέκα θα έφταναν στον τελικό.

 

Διαβάστε επίσης: Γερμανία: Εκτόξευση της αγοράς φαρμακευτικής κάνναβης τον πρώτο χρόνο νομιμοποίησης

Μεγάλος ο αριθμός των ασθενών, ελλειπή όμως τα αναλυτικά στοιχεία

Σύμφωνα με τα στοιχεία της DHV της German Cannabis Association και της Ένωσης των Φαρμακοποιών ABDA, περί τις 142 χιλιάδες συνταγές συντάχθηκαν από ιατρούς το 2018.

Η DHV υπολογίζει τον αριθμό των ασθενών της χώρας που λαμβάνουν κάνναβη σε 50 έως 60,000 συνολικά σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα

Σύμφωνα με την Ομοσπονδιακή Ένωση Φαρμακοποιών της Γερμανίας, έχουν συνολικά διατεθεί 44.000 τεμάχια ανθέων κάνναβης, ενώ ο πρόεδρος του Ομοσπονδιακού Ινστιτούτου Ελέγχου Φαρμάκων Αντρέας Κίφερ δηλώνει πως «η τάση υπήρξε αυξανόμενη από τρίμηνο σε τρίμηνο, τόσο στις συνταγές όσο και στα τεμάχια που χορηγούνταν».

Το σύστημα δεν καταγράφει τις συνταγές που χορηγούνται μέσω του ιδιωτικού συστήματος υγείας, ούτε ερευνά – για λόγους προστασίας προσωπικών δεδομένων – σε πόσους ασθενείς αντιστοιχούν οι συνταγές από τις δημόσιες δομές υγείας, εκτιμά όμως πως υπάρχει σαφής άνοδος του αριθμού σε σχέση με το Μάρτη του 2018.

Μόνο το 2018, κατατέθηκαν 19,600 αιτήσεις αποζημίωσης φαρμάκων κάνναβης στα τέσσερα μεγάλα ασφαλιστικά ταμεία της χώρας

Αρχικά, το ένα τρίτο των αιτήσεων απορρίφθηκε, καθώς οι αιτήσεις «δεν ήταν πλήρεις». Σύμφωνα με το ισχύων σύστημα οι ιατροί συνταγογραφώντας την κάνναβη καλούνται να δηλώσουν ποια θεραπεία και με τι επιτυχία είχαν εφαρμόσει ως τώρα, ποιες άλλες αναγνωρισμένες θεραπείες υπάρχουν και γιατί δεν εφαρμόζονται, ενώ οφείλουν και να παραπέμψουν στην επιστημονική βιβλιογραφία βάσει της οποίας έλαβαν την απόφαση χορήγησης του φυτού.

 Σημαντικές είναι και οι διαφορές στο ποσοστό έγκρισης των σκευασμάτων από κρατίδιο σε κρατίδιο, καθώς αυτό κυμαίνεται από 40% ως 70%, αν και αναμένεται να υπάρξει σύγκλιση στο μέλλον.

Η Γερμανική Εταιρεία Αναλγητικής Ιατρικής (Deutsche Gesellschaft für Schmerzmedizin) επεξεργάζεται οδηγίες που στόχο έχουν να διευκολύνουν τους γιατρούς για τις περιπτώσεις που ενδείκνυται ή όχι η συνταγογράφηση κανναβινοειδών, με έμφαση στις περιπτώσεις χρόνιου πόνου.  Η δρ. Ούρσουλα Μάρσαλ, επικεφαλής του ιατρικού τμήματος του μεγάλου ασφαλιστικού ταμείου Barmer, αναγνωρίζει τη σημασία της ιατρικής κάνναβης, προειδοποιεί ωστόσο να μην αντιμετωπίζεται ως θαυματουργή λύση: «Αν και δεν μπορούμε να σκεφτούμε πια την περίθαλψη βαριά ασθενών ανθρώπων χωρίς την ιατρική κάνναβη, δεν επιτρέπεται να την βλέπουμε ως πανάκεια για τα πάντα», προσθέτοντας πως «η χρήση σκευασμάτων κάνναβης παραμένει πάντα ατομική απόφαση».

Στατιστικά επίσης δεν έχει υπάρξει ακόμα κάποια καταγραφή του ιατρικού ιστορικού των συγκεκριμένων ασθενών για τις οποίες συνταγογραφήθηκε το φυτό, ιστορικό το οποίο φαίνεται να είναι ιδιαίτερα ποικίλο.

Επιφυλακτικές εμφανίζονται και οι ιατρικές ενώσεις της Γερμανίας: «Γνωρίζουμε πολύ λίγα ακόμα για το αν και με ποιο τρόπο δρουν τα φάρμακα με βάση την κάνναβη», εξηγεί ο Δρ. Γιόζεφ Μίσο εκ μέρους του Ομοσπονδιακού Επιμελητηρίου Ιατρών. Ο ίδιος προτρέπει να μελετηθεί μέσω ερευνών «με μεγάλη ακρίβεια» αν η κάνναβη αποτελεί εναλλακτική στις συμβατικές θεραπείες, ιδιαίτερα μάλιστα αν λάβει κανείς υπόψη τις αυξημένες προσδοκίες των ασθενών.

Σύμφωνα με το Δρ. Μίχαελ Ιμπεράλ, Πρόεδρο της Γερμανικής Λίγκας κατά του πόνου, ο οποίος μίλησε το περασμένο φθινόπωρο σε συνέδριο για την αντιμετώπιση του χρόνιου πόνου στη Φρανκφούρτη, υπάρχουν θετικά αποτελέσματα της χρήσης κανναβινοειδών ως παυσιπόνων, αν και στη Γερμανία μέχρι στιγμής υπάρχουν κυρίως εμπειρικά στοιχεία.

Σύμφωνα με τη βάση δεδομένων που επικαλείται ο Ιμπεράλ,

από τους 1200 ασθενείς που έλαβαν την κάνναβη ως παυσίπονο, οι περισσότεροι υπέφεραν από χρόνιους πόνους. Στο 83% των ασθενών, ο πόνος μειώθηκε κατά 30%, ενώ το 70% παρουσίασε επιστροφή των επιπέδων άγχους του στο φυσιολογικό

Ο δρ. Ιμπεράλ πάντως, όπως και η Γερμανική Φαρμακευτική Εταιρεία τονίζουν πως τα έτοιμα φάρμακα πρέπει να προτιμώνται έναντι των άλλων σκευασμάτων. Μέχρι στιγμής υπάρχουν δύο εγκεκριμένα σκευάσματα κανναβινοειδών στη χώρα, το Nabilon (εμπορική ονομασία Canemes), μια συνθετική μορφή της ψυχοδραστικής ουσίας THC (τετραϋδροκανναβινόλη) και το Naboximol (εμπορική ονομασία Sativex), μείγμα φυτικών εκχυλισμάτων από φύλλα και άνθη κάνναβης, από φυτική THC και CBD (κανναβιδιόλη). Σε ειδικές περιπτώσεις επιτρέπεται -κατόπιν ιατρικής συνταγής – η παρασκευή από το φαρμακοποιό της ημισυνθετικής ουσίας Nadrobinol, που είναι δομικά ταυτόσημη με την THC.

Εναλλακτικά επιτρέπεται η εισαγωγή του έτοιμου φαρμάκου. Λιγότερο κατάλληλα για θεραπευτικούς σκοπούς κρίνονται τα άνθη κάνναβης. «Πλέον υπάρχει μια σειρά εταιρειών με προϊόντα ανθέων κάνναβης, των οποίων η περιεκτικότητα σε κανναβινοειδή δεν μπορεί να εκτιμηθεί» λέει ο Ίμπεραλ. «Στα άνθη δεν είναι δυνατόν να υπάρξει σταθερή δοσολογία, δεν υπάρχουν έρευνες που να πιστοποιούν την ασφάλειά τους και δεν έχουν εγκριθεί από τις αρμόδιες φαρμακευτικές αρχές της Γερμανίας.

Επιπλέον, οι γιατροί που επιμένουν να συνταγογραφούν άνθη, είναι υποχρεωμένοι να αναφέρουν στη συνταγή τον τρόπο χορήγησής τους, δηλαδή μέσω θέρμανσής τους σε λάδι ή καπνίσματος. Το κενό στην επιστημονική αξιολόγηση των ανθών κάνναβης για ιατρική χρήση προσπαθούν να καλύψουν διάφορες επιτροπές δεοντολογίας στο χώρο του φάρμακου, ορίζοντας ενιαία ποιοτικά κριτήρια για τα άνθη της κάνναβης και προτείνοντας οδηγίες χρήσης τους.

Ταυτόχρονα, θεωρείται προβληματική η κατάσταση με μια σειρά προϊόντων όπως έλαια, κάψουλες και εκχυλίσματα κάνναβης ή κανναβιδιόλης, τα οποία συχνά προσφέρονται ως συμπληρώματα διατροφής, οι συσκευασίες τους ωστόσο παραπέμπουν σε φαρμακευτικά σκευάσματα. Οι ουσίες αυτές δεν έχουν εγκριθεί για ελεύθερη διάθεση στη Γερμανία και οι αρμόδιοι φορείς προειδοποιούν τους φαρμοκοποιούς να είναι ενήμεροι των νομικών συνεπειών πριν αγοράσουν ή πούλησαν τέτοια προϊόντα.

Πηγές: pharmazeutische-zeitung.de, /  aertzteblatt.de / nikolaoskarastergios50.wordpress