Στον κλάδο της κάνναβης στην Ευρώπη το 2019 γίναμε μάρτυρες της άφιξης νέων εταιρειών «απ’ έξω», εταιρειών που κινήθηκαν ταχύτατα για να εκμεταλλευτούν τη συγκυρία, όπως αναφέρει το Fortune Greece το οποίο προχωράει σε μια σειρά εκτιμήσεων της «νέας κατάστασης» με αναφορές στις καναδικές εταιρείες κάνναβης που εισέρχονται στο ευρωπαϊκό προσκήνιο.
Μόνο τους τελευταίους μήνες έχουν συμβεί τα εξής:
- Η Canopy Growth αγόρασε τη γερμανική εταιρεία ιατρικής κάνναβης C3, την ισπανική εταιρεία παραγωγής κάνναβης Cafina, και τη βρετανική εταιρεία προϊόντων δερματολογικής φροντίδας This Works.
- Η Tilray εγκαινίασε τις νέες εγκαταστάσεις έρευνας και καλλιέργειας στην Πορτογαλία, αξίας 20 εκατομμυρίων ευρώ.
- Και η Aurora αγόρασε τη Gaia Pharm (άλλη μια πορτογαλική εταιρεία παραγωγής κάνναβης, κερδίζοντας επίσης ένα συμβόλαιο για την παραγωγή και διανομή του φυτού στη Γερμανία. Παράλληλα, άρχισε να πουλάει έλαια κάνναβης σε βρετανικά και γερμανικά φαρμακεία.
Οι εταιρείες φέρνουν μαζί τους ένα τεράστιο πλεονέκτημα: επειδή ο Καναδάς νομιμοποίησε την κάνναβη, ακόμη και για ψυχαγωγικούς σκοπούς, οι ηγέτες του κλάδου στην χώρα μπόρεσαν να εισαχθούν στο χρηματιστήριο, να συγκεντρώσουν χρήματα, και να εκμεταλλευτούν ευκαιρίες επέκτασης στο εξωτερικό.
«Η καναδική νομοθεσία έχει δώσει στις καναδικές εταιρείες ένα μεγάλο πλεονέκτημα έναντι εκείνων που εδρεύουν σε χώρες με πιο περιοριστικούς νόμους για την κάνναβη, ειδικά όσον αφορά την πρόσβαση σε κεφαλαιαγορές», τονίζει ο Pierre Debs, επικεφαλής ευρωπαϊκών δραστηριοτήτων της Canopy.
«Κανένας άλλος δεν απολαμβάνει τη θέση που έχουν εξασφαλίσει οι καναδικές εταιρείες, αναφορικά με το κεφάλαιο και τις διαθέσιμες ευκαιρίες», επισημαίνει ο Jamie Schau, διευθυντής της έρευνας στον οίκο ανάλυσης του κλάδου της κάνναβης Brightfield Group.
«Αλλά αυτή η αίσθηση του πλεονεκτήματος συνοδεύεται από μια παράλληλη αίσθηση, ότι πρέπει να βιαστούν», λέει ο Schua. Εξάλλου, «αυτό το πλεονέκτημα της εκκίνησης από καλύτερη αφετηρία θα το έχουν μόνο μια φορά».
Η αγορά στην οποία εισέρχονται οι Canopy, Tilray και Aurora είναι πολύπλοκη. Όσον αφορά την κάνναβη, οι κανόνες της Ευρώπης παραμένουν εξαιρετικά κατακερματισμένοι και σε μεγάλο βαθμό συντηρητικοί – παρά τη φήμη της Ολλανδίας, η οποία έχει τα γνωστά coffee shops και εξαιρετικά χαλαρούς νόμους περί ναρκωτικών.
Τα ιατρικά προϊόντα κάνναβης έγιναν πρόσφατα νόμιμα στη Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ιταλία, την Ολλανδία και την Πορτογαλία, ενώ η Γαλλία και η Ισπανία πρόκειται να τα επιτρέψουν σύντομα. Όμως, παραμένουν απαγορευμένα σε πολλές άλλες χώρες.
Αυτό φέρνει τις εταιρείες αντιμέτωπες με ένα κανονιστικό συνονθύλευμα, αλλά η Tilray με έδρα το Τορόντο δήλωσε ότι υπάρχουν πολλά περιθώρια ανάπτυξης.
«Αναμένουμε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα γίνει η μεγαλύτερη αγορά ιατρικής κάνναβης στον κόσμο. Και αναμένουμε επίσης ότι αυτό θα τροφοδοτηθεί από τη διαθεσιμότητα ιατρικής κάνναβης μέσω κρατικά επιδοτούμενων συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης», ανέφερε η Tilray σε ανακοίνωσή της.
«Δεν υπάρχει αμφιβολία για την ιατρική αποτελεσματικότητα της κάνναβης και των παραγώγων κάνναβης» λέει ο Kiran Sidhu, διευθύνων σύμβουλος της εταιρίας εξαγωγής κάνναβης Halo Labs με έδρα το Όρεγκον, η οποία αγόρασε πρόσφατα μία εταιρεία παραγωγής στο νοτιοαφρικανικό κράτος του Λεσότο για να προμηθεύει με κάνναβη τις ευρωπαϊκές και αφρικανικές αγορές. «Το πραγματικό ζήτημα είναι πόσος καιρός θα απαιτηθεί για να ξεκινήσει το φαινόμενο της ‘χιονοστιβάδας’ στην Ευρώπη, το οποίο έχει ήδη παρατηρηθεί στις ΗΠΑ και τον Καναδά».
Ωστόσο, παρόλο που η ιατρική κάνναβη γίνεται αποδεκτή στην ΕΕ, θα ήταν λάθος να συγκρίνουμε την κατάσταση με την αντίστοιχη της Βόρειας Αμερικής.
«Το σημαντικό που πρέπει να κατανοήσουν οι Ευρωπαίοι είναι ότι η πραγματική χρήση αυτών των φαρμάκων είναι πολύ πιο περιορισμένη απ’ ό,τι σε ορισμένες Πολιτείες των ΗΠΑ ή στον Καναδά, σύμφωνα με τον αριθμό των ασθενών που βλέπουμε», παρατηρεί ο Brendan Hughes, επικεφαλής επιστήμονας για τη νομοθεσία περί ναρκωτικών στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Παρακολούθησης Ναρκωτικών και Τοξικομανίας, που είναι μια υπηρεσία της Ευρ. Ένωσης.
Πριν από μερικά χρόνια, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων ενέκρινε τη χρήση του Sativex της GW Pharmaceuticals για τη θεραπεία της σκλήρυνσης κατά πλάκας, αλλά οι άνθρωποι δεν πρέπει να νομίζουν ότι η έγκριση αυτού του συγκεκριμένου φαρμάκου σημαίνει ότι μπορούν να καπνίζουν κάνναβη για τον …πόνο στην πλάτη τους, λέει χαρακτηριστικά ο Hughes. «Αυτή τη στιγμή φαίνεται να υπάρχει διαφορά μεταξύ της αντίληψης και της πραγματικότητας», ανέφερε.
Εντωμεταξύ, υπάρχει επίσης ένα ανερχόμενο ευρωπαϊκό εμπόριο προϊόντων που περιέχουν κανναβιδιόλη (CBD), τη μη ψυχοδραστική ένωση στο φυτό της κάνναβης που διαφημίζεται ολοένα και περισσότερο ως συστατικό σε διάφορα προϊόντα ευεξίας. Αυτός ο κλάδος περιλαμβάνει επίσης φυτικό υλικό που καπνίζεται και μοιάζει πάρα πολύ με την κανονική κάνναβη αλλά περιέχει εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα τετραϋδροκανναβινόλης (THC) – την ουσία που «φτιάχνει» τους ανθρώπους που καπνίζουν κάνναβη.
Η CBD είναι σε γενικές γραμμές νόμιμη σε όλη την Ευρώπη, όπου η Brightfield υπολογίζει ότι η αγορά ανέρχεται σε 416 εκατομμύρια δολάρια φέτος (έναντι 5,7 δισεκατομμυρίων δολαρίων στις ΗΠΑ).
Ωστόσο, στις αρχές του τρέχοντος έτους, η ρυθμιστική αρχή τροφίμων της ΕΕ δημιούργησε αυστηρότερες κατευθυντήριες γραμμές για την πώληση τροφίμων που περιέχουν την ουσία – όπως π.χ. τα μπισκότα τύπου CBD – και διαφορετικές χώρες ερμηνεύουν αυτές τις κατευθυντήριες γραμμές με διάφορους τρόπους. Τα κράτη-μέλη της ΕΕ έχουν επίσης διαφορετικούς κανόνες σε σχέση με τους ισχυρισμούς που μπορούν να προβάλλουν οι εταιρείες όσον αφορά τα οφέλη της CBD.
«Δεν πιστεύουμε ότι οι ρυθμιστικές προοπτικές είναι κακές, αλλά είναι σίγουρα αβέβαιες και αλλάζουν ραγδαία καθώς οι κυβερνήσεις προσπαθούν να βγάλουν άκρη με αυτή τη νέα αγορά και να κατανοήσουν τη διάκριση μεταξύ CBD και κάνναβης», δήλωσε ο Barnaby Page, της εταιρείας έρευνας αγοράς CBD-Intel.
Τέλος, υπάρχει και η ψυχαγωγική-ευφορική κάνναβη, η οποία δεν έχει ακόμη πλήρως νομιμοποιηθεί σε κάποια ευρωπαϊκή χώρα. Αυτό όμως πρόκειται να αλλάξει: η κυβέρνηση του Λουξεμβούργου (με πληθυσμό περίπου 600.000 κατοίκων) ανακοίνωσε νωρίτερα φέτος ότι θα νομιμοποιήσει πλήρως την κατανάλωση κάνναβης από τους ενήλικες κατοίκους, με αυστηρούς ελέγχους ως προς την πώληση. Με άλλα λόγια, ακολουθεί το καναδικό μοντέλο. Το ερώτημα είναι τώρα ποια θα είναι η επίδραση της απόφασής αυτής αλλού στην Ευρώπη.
Το Λουξεμβούργο συνορεύει με το Βέλγιο, τη Γερμανία και τη Γαλλία και, αν και η ιδέα είναι να εξασφαλιστεί ότι «το χασίς» θα πωλείται μόνο στους ντόπιους, οι γείτονες της χώρας ανησυχούν για τις συνέπειες. Οι αστυνομικές αρχές στη Γερμανία και στη Γαλλία εξέφρασαν την ανησυχία τους ότι οι άνθρωποι ίσως θα αγοράζουν κάνναβη στο Λουξεμβούργο και θα την περνάνε από τα σύνορα, όπως συμβαίνει ήδη με τη βενζίνη, τον καπνό και το οινοπνευματώδη ποτά, χάρη στη χαμηλή φορολογία του Λουξεμβούργου για τα προϊόντα αυτά.
Ωστόσο, υπάρχει το ενδεχόμενο το νομικό στάτους να αλλάξει και στη Γερμανία – και αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει έναν πραγματικό καταλύτη για μια ευρύτερη ευρωπαϊκή μεταστροφή, δεδομένης της σημασίας της Γερμανίας για το σύνολο της Ευρώπης.