Το Μεξικό γίνεται η τρίτη χώρα μετά την Ουρουγουάη και τον Καναδά και η μεγαλύτερη σε πληθυσμό χώρα του πλανήτη η οποία νομιμοποιεί την ευφορική χρήση της κάνναβης για ενήλικες.
O τρόπος μάλιστα με τον οποίο το πράττει αυτό, είναι μάλλον ένας από τους πλέον παράδοξους παγκοσμίως: Όπως αναφέρει το You May Say… οι πολιτικοί της χώρας όφειλαν μετά από σχετική απόφαση που έλαβε το Ανώτατο Δικαστήριο του Μεξικού το 2018 να νομοθετήσουν τη νομιμοποίηση του φυτού. Καθώς όμως αδυνατούσαν να καταλήξουν σε έναν σχετικό νόμο, καταστρατήγησαν όλα τα χρονικά περιθώρια που προβλέπονταν από τη νομοθεσία της χώρας και η απόφαση ήρθε αναγκαστικά από το ίδιο το Ανώτατο Δικαστήριο. Ο Πρόεδρός του μάλιστα, ο κ. Arturo Zaldivar, είναι αυτός που χαρακτήρισε την απόφαση αυτή «ιστορική».
Έτσι, το Ανώτατο Δικαστήριο του Μεξικού τη Δευτέρα 28 Ιουνίου του 2021 κατέληξε με ψήφους 8 έναντι τριών, στην ιστορική απόφαση σύμφωνα με την οποία οι Μεξικανοί πολίτες μπορούν πλέον να αιτούνται την κατοχή κάνναβης στην Εθνική Επιτροπή Υγείας της χώρας. Και η Federal Commission for Protection against Health Risks (Cofepris) οφείλει πλέον με τη σειρά της να παρέχει άδειες σε πολίτες άνω των 18 ετών να κατέχουν έως και 28 γραμμάρια κάνναβης.
Το ιστορικό της απόφασης «απαγορεύεται… να απαγορεύεται η κάνναβη»
Η διαδικασία της νομιμοποίησης του φυτού στη χώρα των 130 εκατομμυρίων κατοίκων ξεκίνησε πρακτικά τον Οκτώβριο του 2018. Τότε, το Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας με απόφασή του «διαπίστωσε ότι οι ενήλικες έχουν θεμελιώδες δικαίωμα στην προσωπική ανάπτυξη, γεγονός που τους επιτρέπει να αποφασίσουν τις ψυχαγωγικές τους δραστηριότητες χωρίς παρέμβαση του κράτους».
Σύμφωνα με το σκεπτικό της μνημειώδους εκείνης απόφασης που απαγόρευσε… να απαγορεύεται η κάνναβη, «οι επιπτώσεις που προκαλεί η χρήση κάνναβης δε δικαιολογούν την απόλυτη απαγόρευση της κατανάλωσής της».
Έκτοτε, τα κόμματα της χώρας διαβουλεύονταν για τη μορφή που θα έπαιρνε η νομιμοποίηση αυτή. Πολλοί χαρακτήρισαν το μεσοδιάστημα αυτό από το 2018 έως σήμερα, ως διάστημα «παύσης των διώξεων» και όχι «νομιμοποίησης».
Η πλέον πρόσφατη προσπάθεια ήταν εκείνη του περασμένου Απριλίου (2021) οπότε και συζητήθηκε το θέμα στη Γερουσία. Επρόκειτο για την τελευταία παράταση, το τελευταίο περιθώριο που είχε η νομοθετική εξουσία να «νομιμοποιήσει το φυτό». Αν δεν το κατάφερνε, τα σχετικά θα ρύθμιζε το Ανώτατο Δικαστήριο καθώς αυτό προβλέπει το Σύνταγμα της χώρας.
Τι προβλέπει ο «σχεδόν έτοιμος νόμος»
Σύμφωνα με τα όσα θα όριζε ο νέος Μεξικανικός νόμος που δεν κατάφερε τον Απρίλιο να περάσει από τη Γερουσία, η προσωπική κατοχή 28 γραμμαρίων του φυτού εφεξής δε θα διώκονταν. Επίσης, με την εφαρμογή του νέου αυτού Μεξικανικού νόμου που παραμένει ακόμη υπο-κατασκευή, όσοι συλλαμβάνονταν να κατέχουν από 29 έως 200 γραμμάρια του φυτού θα πλήρωναν ένα πρόστιμο, ενώ ποινή φυλάκισης θα αντιμετώπιζαν όσοι κατείχαν από 200 γραμμάρια και επάνω.
Αντίλογος, κριτική και πλήθος διαφωνιών καταγράφονται όσο αφορά και στο εάν τελικά ο νέος νόμος θα βοηθούσε τους φτωχούς αγρότες που σε περιοχές σαν τη Laura Rojas και Lucía Riojas επιβιώνουν καλλιεργώντας κάνναβη καθώς δεν έχουν άλλο τρόπο επιβίωσης.
2 τρισεκατομμύρια δολάρια κερδίζουν τα Μεξικάνικα ναρκοκαρτέλ όσο η κάνναβη παραμένει παράνομη
Σύμφωνα με έρευνα του 2016 που πραγματοποίησε η Μεξικανική Γερουσία τα ναρκοκαρτέλ κέρδισαν 2 τρισεκατομμύρια δολάρια Αμερικής από τις πωλήσεις κάνναβης στις ΗΠΑ, περίπου το 15-26% των συνολικών εσόδων τους! Αν και η κίνηση του Μεξικανικού κράτους να νομιμοποιήσει την κάνναβη έχει στόχο της και την πίεση των καρτέλ ναρκωτικών, αυτά έχουν ήδη δει τα έσοδά τους από την κάνναβη να μειώνονται τα τελευταία χρόνια καθώς στη γειτονική Αμερική η μια Πολιτεία μετά την άλλη νομιμοποιεί τη χρήση του φυτού.
Την ίδια στιγμή που τα καρτέλ του Μεξικού απολάμβαναν τα κέρδη τους απ’ τις παράνομες πωλήσεις οι συλλήψεις και οι φυλακίσεις πολιτών «για μικροποσότητες» έδιναν και έπαιρναν. Το 2018 μόνο, 37.701 ενήλικες και 3.072 έφηβοι κατηγορήθηκαν ως “narcomenudeo”, σα να λέμε «μικροβαποράκια».
Από τους συλληφθέντες αυτούς το 60% των ενήλικων και το 94% των εφήβων συνελήφθησαν γιατί βρέθηκαν στην κατοχή τους ποσότητες κάνναβης μεταξύ 5 και 100 γραμμαρίων.
Οι λεπτομέρειες της εφαρμογής του «νέου καθεστώτος» απομένει να φανούν στο άμεσο μέλλον. Καθώς η κατοχή σταματά πλέον και επισήμως να διώκεται, όμως η καλλιέργεια κάνναβης δείχνει να παραμένει απαγορευμένη, σύντομα η κυβέρνηση θα κληθεί νομοθετώντας να λύσει το γόρδιο δεσμό.