«Αποποινικοποιείστε, δεν πειράζει. Αλλά προς θεού, μη νομιμοποιείτε». Αυτό λέει με δυό λόγια στην φετινή έκθεσή της η INCB, η Διεθνής Επιτροπή του ΟΗΕ για τον Έλεγχο των Ναρκωτικών.
Γιατί και που στηρίζει τη θέση της αυτή; Απορίας άξιο μιας και στην επισκόπηση της έκθεσης αναφέρεται με σαφήνεια: «Το INCB τονίζει ότι υπάρχουν ελάχιστα αξιόπιστα στοιχεία σχετικά με τις επιπτώσεις της νομιμοποίησης της κάνναβης για την εξαγωγή ουσιαστικών συμπερασμάτων. Η ποικιλία των κρατικών μοντέλων καθιστά επίσης δύσκολη το να μεταφερθούν σύνολα δεδομένων από τη μία χώρα στην άλλη και να προβλεφθούν οι επιτυχίες και οι αποτυχίες της νομιμοποίησης».
[Toυ Αποστόλη Καπαρουδάκη από το You May Say…]
Πως όμως γίνεται απ’ τη μια να μη διαθέτει η Επιτροπή επαρκή στοιχεία για εξαγωγή συμπερασμάτων, αλλά παρόλα αυτά να βγάζει συμπεράσματα; Και μάλιστα αφοριστικά;
Θα μπορούσε κανείς να υποθέσει ότι η επιτροπή πάσχει από μια βαριά αγκύλωση ή από άκρατη ηθικολογία και έλλειψη ορθολογιστικής προσέγγισης. Και αυτές όμως οι υποθέσεις, ίσως είναι πολύ ευγενείς σε σχέση με τους αφορισμούς μιας διεθνούς επιτροπής η οποία δε διστάζει, αν και δεν έχει στοιχεία όπως ομολογεί, να παρουσιάζει «συμπεράσματα βάσει στοιχείων». Και να προτρέπει μάλιστα τα κράτη για το οφείλουν τι να πράξουν.
Θέλει η Διεθνής Επιτροπή του ΟΗΕ για τον Έλεγχο των Ναρκωτικών να τραβήξει το αυτί της Γερμανίας που οδεύει προς τη νομιμοποίηση ταχύτατα; Θέλει να διαφυλάξει τα κέρδη της φαρμακοβιομηχανίας ή της βιομηχανία αλκοολούχων ποτών οι οποίες θα πληγούν από την επερχόμενη νομιμοποίηση του φυτού; Ή θέλει απλά να αναπαράξει την αναγκαία για την γραφειοκρατική ύπαρξή της, κουλτούρα της δαιμονοποίησης των ουσιών; Την κουλτούρα δηλαδή και τις πολιτικές με τις οποίες πορεύτηκε επί δεκαετίες ο πλανήτης με αποτελέσματα καταστροφικά όσο αφορά την αύξηση των εξαρτήσεων. Όπως και να ‘χει, η πρόσφατη έκθεσή της, δείχνει περισσότερο βιαστική, παρά σοβαρή…
Ας δούμε όμως τα ίδια τα συμπεράσματα και τα στοιχεία στα οποία αναφέρεται η INCB.
1. «Η νομιμοποίηση, αυξάνει την κατανάλωση»
Τα στοιχεία της όπως λέει προέρχονται από τις Πολιτείες της Αμερικής οι οποίες έχουν ήδη νομιμοποιήσει και την ευφορική χρήση του φυτού. Όχι όμως και από τον Καναδά.
H καλοκαιρινή έκθεση του UNODC, του Γραφείου για τα Ναρκωτικά και το Έγκλημα του ΟΗΕ ανέφερε ότι καταγράφηκε παγκόσμια αύξηση της χρήσης κάνναβης «λόγω νομιμοποίησης και lockdown», και όχι μόνο λόγω της νομιμοποίησης. Πράγμα που είναι βέβαια εντελώς διαφορετικό.
Οι Καναδικές υπηρεσίες υγείας απ’ την άλλη, σε έκθεσή τους που δημοσιεύτηκε στις αρχές του 2021, ουσιαστικά πανηγύριζαν για την αύξηση των νόμιμων πωλήσεων κάνναβης λόγω της πανδημίας -μιας και η αύξηση αυτή μείωνε το μέγεθος της παράνομης αγοράς, άρα και τα προβλήματα υγείας που θα αντιμετώπιζαν οι Καναδοί πολίτες από τη χρήση «αγνώστου προελεύσεως» κάνναβης.
Kατά τα άλλα, μια ακόμη πρόσφατη έρευνα δηλώνει ότι δεν μπορεί ακόμη να εξαχθεί ασφαλές συμπέρασμα για το εάν η νομιμοποίηση αυξάνει την κατανάλωση. Καθώς όμως όλες σχεδόν οι έρευνες συγκλίνουν στο ότι η νομιμοποίηση του φυτού μειώνει τις πωλήσεις αλκοόλ, μπορεί κανείς να διακρίνει μια τάση και να μετρήσει τα υπέρ και τα κατά της κάθε περίπτωσης.
Επίσης, όσα αφορά στις Αμερικανικές Πολιτείες που νομιμοποίησαν την ευφορική χρήση της κάνναβης, μπορεί κανείς με μια αναζήτηση στα αποθετήρια ακαδημαϊκών ερευνών να ανασύρει αυτή που τον βολεύει. Καθώς δεν υπάρχει ένα ενιαίο πλαίσιο και η νομιμοποίηση έγινε σε κάθε Πολιτεία της Αμερικής διαφορετική χρονική στιγμή και με συχνά αρκετές διαφοροποιήσεις, θα πρέπει να κυλήσει αρκετό νερό στο αυλάκι μέχρι να υπάρξει συμπέρασμα που να ευσταθεί επιστημονικά.
2. «Η αντίληψη των κινδύνων της κάνναβης, μειώνεται από την αυξημένη διαθεσιμότητά της»
Και εδώ όμως τα στοιχεία προέρχονται από «κάποιες αμερικανικές Πολιτείες», όχι όμως και από τον Καναδά ο οποίος ακολουθεί και πολύ αυστηρότερα πρωτόκολλα καταγραφής τόσο της χρήσης της κάνναβης όσο και εν γένει θεμάτων που αφορούν στην υγεία των πολιτών του.
Θα μπορούσε κανείς να θεωρήσει λογικοφανές ένα τέτοιο συμπέρασμα: «υπάρχει παντού, είναι νόμιμη, άρα οι άνθρωποι σκέφτονται ότι δεν πειράζει να την καταναλώσουν». Ένα νοήμων νους όμως, το πρώτο που θα έσπευδε να επισημάνει θα ήταν ότι η Πολιτεία οφείλει να ενημερώσει τους πολίτες για τις ιδιότητες όσων καταναλώνουν και τους πιθανούς κινδύνους από τη χρήση τους. Και όχι να σπεύσει να τους τιμωρήσει.
Αν μάλιστα επέμενε και λίγο περισσότερο να προβληματιστεί, θα έπρεπε να προσμετρήσει και τους κινδύνους που προκύπτουν απ’ την απαγόρευση της κάνναβης. Η μυθοποίησή της για παράδειγμα ως «απαγορευμένου φρούτου» και η σύνδεσή της με τη μαύρη αγορά, είναι μια από αυτές. Η εμφάνιση της ιδιαίτερα επικίνδυνης, πρακτικά δολοφονικής, συνθετικής κάνναβης, είναι μια άλλη.
3. «Αυξήθηκαν τα τροχαία ατυχήματα, όπου υπήρξε νομιμοποίηση»
Καταρχάς, πουθενά στον κόσμο δεν επιτρέπεται η οδήγηση από όσους έχουν κάνει χρήση κάνναβης. Όσο για το ποιό θα είναι ακριβώς το αποτέλεσμα της νομιμοποίησης, αν θέλουμε να είμαστε σοβαροί, θα πρέπει να περιμένουμε λίγο για να το δούμε. Για την ώρα σύμφωνα με τις πρώτες έρευνες η νομιμοποίηση του φυτού δεν αύξησε τα τροχαία. Επίσης, η νόμιμη κάνναβη μείωσε την κατανάλωση αλκοόλ η χρήση του οποίου έχει ολέθριες συνέπειες όσο αφορά στα τροχαία.
4. «Οι κυβερνήσεις δεν πέτυχαν την καταπολέμηση της μαύρης αγοράς, ούτε τους εισπρακτικούς στόχους της νομιμοποίησης»
Κατά την έκθεση, η μαύρη αγορά επιμένει να υπάρχει. Εδώ μάλιστα η έκθεση εμφανίζει και στοιχεία από τον Καναδά, στον οποίο όπως αναφέρει, η μαύρη αγορά διατηρεί ακόμη το 40% της συνολικής αγοράς. Το 60% δηλαδή της αγοράς κάνναβης είναι πλέον νόμιμο, αλλά κατά την INCB αυτό είναι αποτυχία! Προφανώς ο Καναδάς που ξεκίνησε τη ρύθμιση της νόμιμης αγοράς λίγο πριν εκπνεύσει το 2018 και με δεδομένα τα δύο χρόνια της πανδημίας όπου πάγωσαν τα πάντα, όφειλε μέχρι το 2022 να έχει επιτύχει τον πλήρη αφανισμό της μαύρης αγοράς που μεσουρανούσε επί δεκαετίες με τις ευλογίες της απαγορευτικής πολιτικής που επέβαλε η Αμερική το 1971 και έκτοτε την έκανε ο ΟΗΕ σημαία.
Το ίδιο και η Ουρουγουάη, η οποία ξεκίνησε το 2013 τη νομιμοποίηση του φυτού -όντας μάλιστα και η πρώτη χώρα που το έπραξε-, αλλά σύμφωνα με την έκθεση κατάφερε να αφανίσει μόνο το 50% της μη νόμιμης αγοράς. Προφανώς οι γραφειοκράτες της INCB δεν είναι ενήμεροι ότι η κάνναβη είναι ένα φυτό το οποίο όπου το σπείρεις φυτρώνει. Και για πολλούς κατοίκους του πλανήτη γη που διαθέτουν δυό χούφτες χώμα και μια γλάστρα, δεν υφίσταται λόγος να περάσουν από το ταμείο για να αποκτήσουν πέντε γραμμάρια φούντα.
…και οι εισπρακτικού στόχοι δεν επιτεύχθηκαν
«Μόνο το 1% των φόρων» επισημαίνει η έκθεση της INCB «καλύπτεται από την φορολόγηση της κάνναβης» εκεί όπου νομιμοποιήθηκε η χρήση του φυτού. Άρα και τα κράτη, δεν έχουν και πολλά να περιμένουν. Μπορεί κανείς να ρίξει μια ματιά στα έσοδα από φόρους του Καναδά για να αντιληφθεί σε πραγματικούς αριθμούς πόσο μικρό δεν είναι αυτό το 1%. Για παράδειγμα, σε 8,26 δισ. υπολόγισε την αύξηση του ΑΕΠ του ο Καναδάς την πρώτη χρονιά της νομιμοποίησης.
Αν πάλι κάποιος είναι πιο επίμονος, μπορεί να αναρωτηθεί τι δουλειά έχει η συγκεκριμένη Επιτροπή του ΟΗΕ να ασχοληθεί με το αν τα πήγε καλά «από ταμείο» ο Καναδάς ή η Ουρουγουάη, μιας και για την οικονομική ανάπτυξη των κρατών ο ΟΗΕ διαθέτει άλλες, πλέον αρμόδιες, επιτροπές.
Τελικά, η INCB λατρεύει να απαγορεύει
Μεγαλύτερο πρόβλημα της έκθεσης του INCB, είναι ότι διέπεται από τη λογική ότι οι πολίτες οφείλουν να λειτουργούν ακολουθώντας εντολές και όχι με όσα προτάσσει η ελεύθερη βούλησή τους. Αντί της μόρφωσης, της εκπαίδευσης, του σεβασμού, της αυτοδιαχείρισης της προσωπικότητας και του σώματος του κάθε ανθρώπου, προτάσσεται η απαγόρευση. Με κάθε τρόπο. Έστω και με την επιβολή προστίμων αν δεν μπορούμε να τους βάλουμε φυλακή, όπως επιμένει να προτρέπει η έκθεση αυτή.
O Πόλεμος κατά των Ναρκωτικών που εγκαινιάστηκε από τον Αμερικανό Πρόεδρο Νίξον το 1971, άφησε πίσω του εκατομμύρια εξαρτημένους και νεκρούς Αμερικανούς, καθώς και εκατομμύρια φυλακισμένους, ενώ γιγάντωσε το φυλετικό-ρατσιστικό χάσμα και το χάσμα μεταξύ πλουσίων και φτωχών. Εξυπηρέτησε επίσης την αμερικανική πολιτική των επεμβάσεων στην Λατινική Αμερική και αλλού, όπου οι Αμερικανοί τον επέκτειναν με τις ευλογίες επιτροπών σαν την INCB.
Η νομιμοποίηση της κάνναβης, καταφθάνει με καλπασμό.
Δε δείχνει βέβαια να είναι αυτή που ονειρεύτηκαν οι χίπις κι οι ρασταφάρι, ούτε βέβαια αυτή που αγκάλιασε το αντιπολεμικό, το οικολογικό, το αντιεξουσιαστικό κίνημα. Ακόμη όμως κι αν τα περί ελευθερίας, ειρήνης και αγάπης δε συμπυκνώνονται στον ξαφνικό έρωτα των κάθε είδους εταιρειών που προστρέχουν να καβατζώσουν όπως όπως ένα κομμάτι της νέας αγοράς, δε σημαίνει ότι όλοι οι υπόλοιποι οφείλουν ανέξοδα να ανέχονται τον ακραίο και αντιεπιστημονικό λόγο κάθε είδους Επιτροπών όπως η INCB.