Με τον Καναδά να έχει ήδη νομιμοποιήσει την ευφορική χρήση του φυτού για τους ενήλικες πολίτες του, ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών πιέζεται ήδη αρκετά να προχωρήσει στην ανακατηγοριοποίηση της κάνναβης και την απαλλαγή της από το στίγμα του «ναρκωτικού».
Στην πρώτη εικοσαετία του 21ου αιώνα, η μια μετά την άλλη οι χώρες του πλανήτη προχωρούν σε υιοθέτηση χαλαρότερων μέτρων αντιμετώπισης του φυτού, είτε αυτά αφορούν στην ιατρική είτε στην ευφορική του χρήση. Ποιές όμως θα κόψουν πρώτες το νήμα της πλήρους νομιμοποίησής του παραμένει άγνωστο.
Ακολουθεί μια καταγραφή των προγνωστικών όπως την έκανε το Vice. Για τη δική μας χώρα μην αναζητήσετε πληροφορίες μιας και, παρά τα σχέδια της κυβέρνησης να γίνει η χώρα διεθνές κέντρο παραγωγής και μεταποίησης του φυτού, όσο αφορά στη νομιμοποίηση της ευφορικής του χρήσης, προγνωστικά δεν υπάρχουν…
Κεντρική και Νότια Αμερική
«Το Μεξικό θα νομιμοποιήσει σχεδόν σίγουρα εντός του 2019», δηλώνει στο Vice ο Tom Blickman, εκπρόσωπος της διεθνούς ΜΚΟ Transnational Institute που έχει έδρα την Ολλανδία.
«Είμαστε πολύ αισιόδοξοι ότι η αποποινικοποίηση θα πραγματοποιηθεί μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους», δηλώνει με τη σειρά της η Hannah Hetzer, της αμερικανικής ΜΚΟ Drug Policy Alliance. Προσθέτει ότι «η κατάσταση δεν είναι τόσο ξεκάθαρη σε άλλες χώρες της περιοχής, με εξαίρεση την Ουρουγουάη, η οποία άρχισε να πωλεί νόμιμη κάνναβη για ευφορικη χρήση πέρυσι.
Η Βραζιλία-υπό την εποπτεία του Προέδρου Jair Bolsonaro, ο οποίος μετά το tweet του στο οποίο ανέφερε ότι «η νομιμοποίηση θα ωφελήσει τους λαθρεμπόρους, τους βιαστές και τους κακοποιούς που κάνουν απαγωγές ομήρων», Κολομβία, Περού, Αργεντινή, Ισημερινός και Βενεζουέλα, φαίνεται απίθανο να υιοθετήσουν μεταρρυθμίσης που θα ξεπερνούν την ιατρικη χρήση του φυτού.
Ωκεανία
Το Δεκέμβριο του 2018, εγκρίθηκε νομοθεσία στη Νέα Ζηλανδία, επιτρέποντας τη χρήση ιατρικής κάνναβης. Παράλληλα, ανακοινώθηκε ότι θα διεξαχθεί δημοψήφισμα για τη νομιμοποίηση του φυτού ταυτόχρονα με τις γενικές εκλογές της χώρας που θα πραγματοποιηθούν το 2020.
«Η μεταρρύθμιση του νόμου για την κάνναβη βρίσκει περίπου 60% υποστήριξη στις δημοσκοπήσεις. Αυτό κάνει πολλούς να πιστεύουν ότι πρόκειται πλέον για την επόμενη μεγάλη επιτυχία του αντιαπαγορευτικού κινήματος», δηλώνει η Sandra Murray, υπεύθυνη της καμπάνιας #makeitlegal στη Νέα Ζηλανδία.
Σε κοντινή απόσταση, η Αυστραλία νομιμοποίησε την κάνναβη για ιατρική χρήση και μια δημοσκόπηση του 2016 που πραγματοποίησε το National Drug Strategy Household υπέδειξε ότι το 74% των Αυστραλών είναι υπέρ της αποποινικοποίησης. «Πιθανότατα θα υπάρξει ένα ντόμινο σε ολόκληρη την Ήπειρο εάν η Νέα Ζηλανδία προχωρήσει εντός του 2020 στη νομιμοποίηση της ευφορικής χρήσης του φυτού. Και η Αυστραλία δε θα αργήσει να προχωρήσει στη νομιμοποίηση», δηλώνει ο κ. Rolles που είναι αναλυτής του Transform Drug Policy Foundation.
Βόρεια Αμερική
Στις ΗΠΑ, οι υποστηρικτές της αποποινικοποίησης είναι ιδιαίτερα αισόδοξοι παρά την πρόσφατη αποτυχία του κινήματος νομιμοποίησης στο Νιου Τζέρσεϋ. «Υπάρχει ευρεία πολιτική υποστήριξη για να αλλάξουν οι νόμοι στη Νέα Υόρκη, το Νιου Τζέρσεϋ και το Νέο Μεξικό εντός των επομένων δύο ετών», δηώνει ο Jag Davies, Διευθυντής Επικοινωνιακής Στρατηγικής του Drug Policy Alliance. «Υπάρχει επίσης σοβαρή πιθανότητα το Νιου Χάμσαϊρ και το Ιλλινόις να περάσουν αντίστοιχους νόμους μεσ’ τα επόμενα χρόνια».
Ευρώπη
Παρά τη διεύρυνση της μεταρρύθμισης σε ολόκληρη την ευρωπαϊκή ήπειρο, με πολλές χώρες πλέον να κινούνται προς την αποποινικοποίηση και την ιατρική μεταρρύθμιση, η πρόοδος σε εθνικό επίπεδο είναι αργή.
Εκτός βέβαια από το μικρό Λουξεμβούργο, του οποίου η κυβέρνηση συνασπισμού έχει δεσμευτεί να νομιμοποιήσει την κάνναβη. «Αυτό θα γίνει πιθανότατα στο τέλος της θητείας της κυβέρνησης, κάπου μεταξύ 2022 ή το 2023» δηλώνει ο Tom Blickman, εκπρόσωπος τoυ Transnational Institute , προσθέτοντας «είναι αξιοσημείωτο ότι η ανακοίνωση του Λουξεμβούργου δε συνοδεύτηκε από κανενός είδους αποδοκιμασία από τις γειτονικές χώρες».
Η Ισπανία έχει τις προϋποθέσεις να κόψει το νήμα της πλήρους και επίσημης νομιμοποίησης του φυτού: έχει μακρά ιστορία ανεκτικότητας που ξεκινά από τη δεκαετία του ’70 όταν το Ανώτατο Δικαστήριο αποφάνθηκε ότι η κατοχή μικρών ποσοτήτων ναρκωτικών δεν θα αποτελούσε παράβαση. Αυτό βοήθησε στη δημιουργία μιας σχετικής κουλτούρας γύρω από το φυτό εν μέσω της οποίας λειτουργούν και οι Λέσχες Κάνναβης στη χώρα. Για την ώρα βέβαια υπάρχει αδιέξοδο, καθώς είναι αδιευκρίνηστο εάν οι κατά τόπους περιοχές της χώρας μπορούν να νομοθετήσουν σχετικά παρά την αντίδραση της κεντρικής κυβέρνησης. Οπότε άμεσες εξελίξεις δεν αναμένονται.
«Η Ιταλία με τη σειρά της έχει πολλές πιθανότητες να προχωρήσει σε μια πιο γενναία νομιμοποίηση της χρήσης του φυτου καθώς ήδη στη χώρα είναι νόμιμη η λεγόμενη «ελαφριά κάνναβη» σύμφωνα και με τα λεγόμενα του Henry Fisher, επικεφαλή της εταιρείας Cannabis Europa.
Η Ολλανδία ξεκίνησε πρόσφατα ένα τετραετές πείραμα όπου η κυβέρνηση θα προμηθεύει η ίδια κάνναβη σε coffee shops σε ένα μικρό αριθμό δήμων. «Είναι βέβαια ένα πείραμα που μπορεί να μην πάει τελικά καλά», λέει ο κ. Fisher. «Ταυτόχρονα η Ελβετία ξεκίνησε μια δεκαετή μελέτη στον τομέα της δημόσιας υγείας όπου παρακολουθεί μια μεγάλη δεξαμενή 5.000 ατόμων που χρησιμοποιούν νόμιμα κάνναβη, ενώ το Βέλγιο και η Πορτογαλία που και οι δύο προχωρούν με επιτυχία σε μέτρα προς την κατεύθυνση της πλήρους αποποινικοποίησης δεν αποκλείεται να είναι οι επόμενες χώρες που θα νομιμοποιήσουν πλήρως την ενήλικη χρήση του φυτού», συμπληρώνει.
Όσον αφορά τα ευρωπαϊκά μέλη της G7, τη Γερμανία, τη Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο, εκεί τα πράγματα κινούνται ακόμη πιο αργά. Ακόμα κι έτσι, το γραφείο στοιχημάτων Ladbrokes προβλέπει ότι η νομιμοποίηση της κάνναβης στο Ηνωμένο Βασίλειο είναι πιο πιθανό να πραγματοποιηθεί μέχρι το 2024 με πιθανότητες 6 προς 4. Αν συμβεί κάτι τέτοιο, το φαινόμενο του ντόμινο δείχνει πολύ πιθανό να συμπαρασύρει όλες τις γύρω χώρες.
Και τι γίνεται με τη Σκανδιναβία; «Η Σουηδία είναι γνωστή για την τιμωρητική πολιτική που ακολουθεί απέναντι στους πολίτες της που κάνουν χρήση ουσιών» αναφέρει ο κ. Rolles. «Υπάρχουν βέβαια και εκεί σημάδια κίνησης. Η Νορβηγία διερευνά την αποποινικοποίηση και υπάρχουν αναδυόμενα κινήματα της κοινωνίας των πολιτών που απαιτούν μεταρρυθμίσεις σε ολόκληρη τη Σκανδιναβία, ακόμη και στη Σουηδία «.
Η Καραϊβική
Στην έκθεσή της για το 2018 η Επιτροπή CARICOM, η οποία αντιπροσωπεύει 15 χώρες στην περιοχή, δήλωσε: «Η Επιτροπή πιστεύει ότι ο τελικός στόχος πρέπει να είναι η κατάργηση της απαγόρευσης στο σύνολό της, και η δημιουργία ενός αυστηρά ρυθμιζόμενου πλαισίου παρόμοιου με εκείνου που ισχύει για το αλκοόλ και τον καπνό, ουσίες βλαβερές που όμως δεν είναι ποινικοποιημένες.
Αφρική
Πέρυσι, το Συνταγματικό Δικαστήριο της Νότιας Αφρικής έκρινε ότι η ιδιωτική χρήση κάνναβης δεν πρέπει να τιμωρείται. Το σχετικό νομοσχέδιο όμως δεν έχει ακόμη συνταχθεί και οι λεπτομέρειες του θα επιβεβαιωθούν μεσ’ τους επόμενους 18 μήνες. Προφανώς πρόκειται για εξέλιξη ιδιαίτερα σημαντική για όλη την περιοχή.
«Ορισμένες χώρες επιθυμούν πρωτίστως να επωφεληθούν οικονομικά από την παγκόσμια έκρηξη της βιομηχανίας της κάνναβης, δεν είναι οι ασθενείς τους ή τα ανθρώπινα και τα πολιτικά δικαιώματα των πολιτών τους το βασικό τους κριτήριο«, δήλώνει ο κ. McBride. «Οπότε πιθανά στην Αφρική τα πράγματα θα εξελιχθούν με αρκετά διαφορετικό τρόπο απ’ ότι στη Βόρεια Αμερική ή την Ευρώπη».
Sierra Leone, Γκάνα και Ζιμπάμπουε εξετάζουν νομοθετικές ρυθμίσεις ενώ το Λεσότο έχει ήδη δώσει άδεια σε μερικές μεγάλες εταιρείες να καλλιεργήσουν και να εξάγουν κάνναβη. «Η περιοχή έχει υψηλά ποσοστά χρήσης κάνναβης ανεξάρτητα από το τι λέει ο νόμος. Πολλές χώρες όπως η Γκάνα έχουν απαγόρευση μόνο κατά το νόμο» λέει ο McBride, προσθέτοντας ότι «προβλέπει μια ευρεία νομιμοποίηση και ρύθμιση στην περιοχή εντός της επόμενης δεκαετίας».