Η εμβληματική Ελληνική εταιρεία εμπορίας προϊόντων κάνναβης Hempoil® Natural Products, η πρώτη στην Ελλάδα που ξεκίνησε τις πωλήσεις CBD το 2016, ιδιοκτήτρια σήμερα 15 καταστημάτων πώλησης προϊόντων Κανναβιδιόλης – CBD σε Ελλάδα, Κύπρο και Ισπανία, προσφεύγει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή με αίτημα την εφαρμογή και στην Κύπρο του ευρωπαϊκού νομικού πλαισίου για τα προϊόντα CBD (Κανναβιδιόλης).
Η προσφυγή της Hempoil® έχει λάβει ήδη αριθμό πρωτοκόλλου κρινόμενη ικανή για εξέταση από την Κομισιόν, ενώ η απάντηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αναμένεται έως το τέλος του 2024.
Καθώς το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έχει γνωμοδοτήσει με απόφασή του ήδη από το 2020 ότι «ένα κράτος μέλος δεν μπορεί να απαγορεύσει την εμπορία της νομίμως παραγόμενης σε άλλο κράτος μέλος Κανναβιδιόλης-CBD», την απόφαση αυτή οφείλει να ακολουθήσει και η Κύπρος. Στο ίδιο ανακοινωθέν «το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης επισημαίνει ότι σύμφωνα με τις τρέχουσες επιστημονικές γνώσεις, οι οποίες πρέπει να λαμβάνονται υπόψη, η επίμαχη CBD δεν έχει ψυχοτρόπο επίδραση ούτε επιβλαβή επίδραση στην ανθρώπινη υγεία.
Η εταιρεία Hempoil® όμως, βίωσε και βιώνει στην Κύπρο όπου και δραστηριοποιείται μέσω Franchise καταστημάτων μια πρωτόγνωρη κατάσταση.
Από τον Απρίλιο του 2023, τα καταστήματά της γίνονται στόχος επιδρομής των κυπριακών αρχών οι οποίες κατάσχουν τα προϊόντα Κανναβιδιόλης-CBD από τα ράφια τους ως ελεγχόμενη φαρμακευτική ουσία.
Παρότι ακολούθησαν ανακοινώσεις και άτυπες ενημερώσεις από τις Αρχές, θόλωσαν το τοπίο περισσότερο αντί να το ξεκαθαρίσουν: Αρχικά οι Κυπριακές υπηρεσίες δήλωσαν ότι η Κανναβιδιόλη-CBD ανήκει για την Κύπρο στην κατηγορία των φαρμάκων και οφείλει να διακινείται μόνο από τα φαρμακεία. Ενώ έπειτα έγινε γνωστό ότι ούτε τα φαρμακεία τη διαθέτουν και ότι το μόνο σχετικό προϊόν που τους επιτρέπεται να διαθέσουν είναι το φάρμακο Epidiolex*.
Η κατάσταση στην Κύπρο παραμένει ιδιαίτερα προβληματική, με τα καταστήματα της Hempoil® να αδυνατούν αυτή τη στιγμή να προβούν σε πωλήσεις, ενώ εμπορεύματα μεγάλης αξίας παραμένουν κατασχεμένα. Οι κύπριοι επιχειρηματίες βρίσκονται σε απόγνωση καθώς ενώ άνοιξαν νόμιμα καταστήματα και εμπορεύονται νόμιμα -σύμφωνα πάντοτε με το Ευρωπαϊκό δίκαιο- προϊόντα, βρέθηκαν εκ των υστέρων διωκόμενοι και απολογούμενοι.
Χαρακτηριστικό της ασάφειας που επικρατεί είναι ότι καθώς επιχειρηματίες και καταστήματα της Hempoil® πέφτουν το ένα μετά το άλλο θύματα των κατασχέσεων των αρχών, μια από τις αιτιάσεις της αστυνομίας υπήρξε και ότι «η κάνναβη σε μορφή τσαγιού που εμπορεύονται ανήκει στην κατηγορία Novel Food». Αυτό συνέβη στις 25 Μαΐου ενώ μόλις λίγες μόνο ημέρες μετά, στις 2 Ιουνίου 2023, o σχετικός κατάλογος των προϊόντων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ανανεώθηκε επισημοποιώντας ότι τα φύλλα της κάνναβης για ρόφημα,τσάι αποτελούν «παραδοσιακό τρόφιμο» και όχι «novel food». Παρόλα αυτά, τα προϊόντα των καταστημάτων που κατασχέθηκαν από την Κυπριακή αστυνομία ως novel food, παραμένουν κατασχεμένα, πλέον ως «φαρμακευτικά/ ναρκωτικά προϊόντα» -και όχι ως novel food.
Την ίδια στιγμή, εκατοντάδες Κύπριοι καταναλωτές που χρησιμοποιούν προϊόντα της εταιρείας από το 2016 βρίσκονται εκ των υστέρων στη θέση να χρησιμοποιούν άθελά τους μια ουσία «παράνομη»… Ή πιο σωστά μια ουσία νόμιμη, που μπορούν να την αγοράσουν μέσω διαδικτύου ελεύθερα από όποια χώρα της ΕΕ επιθυμούν, αδυνατούν όμως να την αγοράσουν πλέον από το Κυπριακό κατάστημα που μέχρι πρότινος την αγόραζαν, καθώς εκεί, και μόνο εκεί στην Ευρώπη, κηρύχθηκε παράνομη.
Χρήστος Μπότσης
Οι Κύπριοι επένδυσαν ακολουθώντας τον νόμο και βρίσκονται αντιμέτωποι με τις αρχές της χώρας που παραβιάζουν το κοινοτικό δίκαιο.
Χρήστος Μπότσης – Ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Hempoil® Natural Products
«”Καινοτομούμε από το 2016 δημιουργώντας την πρώτη εταιρεία στην Ελλάδα που ειδικεύεται στην πώληση προϊόντων CBD και εχοντας αποσπάσει ήδη οκτώ διεθνείς διακρίσεις και βραβεία”, δηλώνει σχετικά ο ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Hempoil® Natural Products, κ. Χρήστος Μπότσης.
Η εταιρεία μας δραστηριοποιείται σε τέσσερις χώρες: Ελλάδα, Κύπρο, Ισπανία και Μάλτα, επεκτείνοντας συνεχώς την παρουσία μας και προσφέροντας ποιοτικά προϊόντα CBD σε διεθνές επίπεδο.
«Αναγκαστικά προσφύγαμε στην Κομισιόν ώστε να λυθεί το πρόβλημα. Υπάρχει σοβαρό θέμα εναρμόνισης της Κύπρου με την Ευρωπαϊκή νομοθεσία και πρακτική. Θα όφειλε η χώρα να ακολουθεί πιστά το Ευρωπαϊκό δεδομένο, την Ευρωπαϊκή νομοθεσία. Ταυτόχρονα, εκτός των άλλων εμφανίζονται και προβλήματα μονοπωλιακού χαρακτήρα στην κυπριακή αγορά Κανναβιδιόλης – CBD, σοβαρά φαινόμενα αθέμιτου ανταγωνισμού», συμπλήρωσε.
«Οι επιχειρηματίες της Κύπρου με τους οποίους συνεργαζόμαστε, αντιμετωπίζουν ένα πρόβλημα για το οποίο δεν ευθύνονται. Επένδυσαν ακολουθώντας τον νόμο και βρίσκονται αντιμέτωποι με τις κυπριακές αρχές οι οποίες παραβιάζουν το κοινοτικό δίκαιο. Οδηγούνται έτσι σε απίστευτη ταλαιπωρία, σημαντική κοινωνική, προσωπική και οικογενειακή πίεση και οδυνηρή οικονομική ζημιά», διευκρινίζει ο κ. Μπότσης.
«Πιστεύουμε ότι με την παρέμβαση της Κομισιόν θα δικαιωθούμε. Και ότι με το τέλος αυτής της ταλαιπωρίας, θα έχουμε βάλει ένα ακόμη λιθαράκι στον εξορθολογισμό της αγοράς των προϊόντων Κανναβιδιόλης ανά την Ευρώπη. Αυτή τη φορά, κερδισμένη θα βγει η Κύπρος και η νεοσύστατη αγορά της στην οποία προστρέξαμε με χαρά να επενδύσουμε λόγω των αυτονόητων στενών δεσμών μας με τη χώρα».
«Υπάρχει Ευρωπαϊκό κεκτημένο και νομολογία από το 2020, στην υπόθεση της γαλλικής εταιρείας Κanavape που δικαιώθηκε μετά βαΐων και κλάδων από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η απόφαση μάλιστα εκείνη διέλυσε δια παντός τις όποιες σκιές υπήρχαν κι οδήγησε σε άνθιση της αγοράς του CBD πανευρωπαϊκά καθώς τον σεβασμό της οφείλουν όλα τα κράτη-μέλη της Ένωσης».
Ηλέκτρα Λήδα Κούτρα
Να ενεργήσει άμεσα ο Γενικός Εισαγγελέας της Κύπρου. Αν χρειαστεί, θα φτάσουμε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων
Ηλέκτρα Λήδα Κούτρα – Lawyer specialized in Human Rights and Criminal Law
Σύμφωνα με την δικηγόρο Ηλέκτρα Λήδα Κούτρα που εκπροσωπεί τους θιγόμενους στην Κομισιόν, «η Κυπριακή περίπτωση είναι χαρακτηριστική παραβίαση του ενωσιακού δικαίου, όπως έχει σμιλευθεί νομολογιακά με την υπόθεση Kanavape του δικαστηρίου του Λουξεμβούργου, με αποτέλεσμα να ζητηθεί, κατ΄ αρχήν, από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να κινήσει την διαδικασία επί παραβάσει».
Η νομική ομάδα της εταιρείας μας έχει εξασφαλίσει τη διαβούλευση με δύο από τους πλέον εξειδικευμένους δικηγόρους στον τομέα τους. Από την Αγγλία, ο κ. Robert Jappie, συνεργάτης της Fieldfisher, έχει γνωματεύσει σχετικά με την παραβίαση των κανονιστικών διατάξεων.
Robert Jappie
EU regulations will take precedent on domestic considerations and it does not appear as if the Cypriot government has taken its international obligations into account when formulating its current position.
Robert Jappie – Partner in Fieldfisher’s Regulatory Group. Specialising in Life Sciences Regulation for the UK and Europe
Relief should be sought immediately through the Cypriot courts to remedy this situation. If the Cypriot court does not grant the required relief, there may be recourse to the CJEU, where support for the application will almost certainly be found in light of the Kanavape decision.
Αλέξανδρος Κληρίδης
Εξαιρετικής σημασίας είναι τα όσα αναφέρονται στην απόφαση της Ευρωπαικής Επιτροπής που ασχολείται αποκλειστικά με αυτά τα θέματα, European Monitoring Centre for Drugs and Drug Addiction και συγκεκριμένα όπως αναφέρεται στην έκθεση με τίτλο Cannabis Laws in Europe, Questions and answers for policymaking, τον Ιούνιο του 2023.
Αλέξανδρος Κληρίδης – Head of Ligitigation – Partner
Από την Κύπρο, ο κ. Αλέξανδρος Κληρίδης έχει επίσης γνωματεύσει για το Report στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, παρουσιάζοντας αναλυτικά τα ζητήματα στην κυπριακή αγορά.
Τα προϊόντα όπως αυτά που περιέχουν CBD για τα οποία δεν υπάρχει αναγνωρισμένος κίνδυνος χρήσης τους από όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και η οποιαδήποτε ένδειξη επικινδυνότητας, τότε τα προϊόντα αυτά δεν μπορούν να τυχαίνουν απαγόρευσης. Στην τελική, υπενθυμίζεται από την ίδια την απόφαση ότι προϊόντα CBD / THC τα οποία είναι νόμιμη παραγωγή άλλης Ευρωπαϊκής χώρας και για τα οποία δεν υπάρχει επιστημονική μελέτη ως προς τον οποιοδήποτε κίνδυνο στην υγεία των ανθρώπων από τη χρήση αυτών των προϊόντων, πρέπει να επιτρέπονται από όλες τις χώρες εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Με αυτά τα δεδομένα, η στάση της Κυπριακής Δημοκρατίας στο παρών στάδιο αναφορικά με αυτά τα προϊόντα είναι σε αντίθεση με το Ευρωπαϊκό Δίκαιο, τις γνωματεύσεις και εκθέσεις που υπάρχουν και εκ των πραγμάτων εντελώς αδικαιολόγητη αφού δεν βασίζεται σε οποιαδήποτε επιστημονική ή νομική άποψη. Αποτέλεσμα αυτής της στάσης είναι η Κυπριακή Δημοκρατία να προκαλεί ζημιά σε επιχειρήσεις και άτομα εντός αυτής που θέλουν να τα εμπορευθούν, να τα κατέχουν και να τα χρησιμοποιούν.
Σύμφωνα με την κ. Κούτρα, “Η παραβίαση του ενωσιακού δικαίου είναι τόσο εμφανής που θεωρούμε επιβεβλημένο να ζητηθεί από τον Γενικό Εισαγγελέα της Κύπρου να ενεργήσει αμέσως και είτε να παύσει τις διαδικασίες δίωξης των επιχειρηματιών και τις κατασχέσεις των προϊόντων που κυκλοφορούν νομίμως σε όλη την υπόλοιπη Ευρώπη, είτε, τουλάχιστον, να αναστείλει την πρόοδο των αυθαίρετων διώξεων, έως ότου ολοκληρωθεί η διαδικασία ενώπιον της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Διαφορετικά, θα πρόκειται όχι μόνο για ανεπίτρεπτη παρέμβαση της Κύπρου στην επιχειρηματικότητα και την ελευθερία της αγοράς εντός της ένωσης, κάτι που αποτελεί παραβίαση των άρθρων 34 και 35 της Ιδρ Συνθ ΕΕ, αλλά και διατάξεων του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ε.Ε.”, αλλά για εσκεμμένη παραβίαση, που έχει ιδιαίτερη απαξία“.
Η κ. Κούτρα, που έχει εκπροσωπήσει εκατοντάδες προσφεύγοντες ενώπιον του ΕΔΔΑ, θεωρεί ότι “όψεις της υπόθεσης αυτής αποτελούν παράλληλα και αυθαίρετες παρεμβάσεις στην απόλαυση δικαιωμάτων που προστατεύει η ΕΣΔΑ, για τις οποίες δεν αποκλείουμε καθόλου την προσφυγή και στο ΕΔΔΑ, αν η Κύπρος επιμείνει στο δρόμο που έχει χαράξει.
Ευελπιστούμε ότι θα πρεσβεύσει ο σεβασμός στο ενωσιακό δίκαιο ώστε να λυθούν σύντομα τα προβλήματα που έχει δημιουργήσει η μέχρι στιγμής στάση της Κύπρου, που στο θέμα της κάνναβης την απομονώνει και την κάνει πράγματι “νησί” σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη.
Σε αυτό συνηγορεί και η απαγόρευση να διατίθεται στην Κύπρο η βιομηχανική κάνναβη που παράγεται στην Κύπρο. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα χειριστεί και αυτό το θέμα.
Δεν χρειάζεται να είναι κανείς νομικός για να καταλάβει ότι όταν αυτός που έχει άδεια να καλλιεργήσει και παράξει στην Κύπρο δεν έχει δικαίωμα να το διαθέσει στην Κύπρο παρά μόνον στις υπόλοιπες χώρες της Ε.Ε., το εφαρμοζόμενο σύστημα είναι παρωχημένο».
*Epidiolex (εγκεκριμένο από τον FDA συνταγογραφούμενο CBD που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία επιληπτικών κρίσεων που σχετίζονται με το σύνδρομο Lennox-Gastaut (LGS), το σύνδρομο Dravet ή το σύμπλεγμα κονδυλώδους σκλήρυνσης (TSC).)