Όπως ανακοίνωσε η Ένωση Ελλήνων Χημικών η πρότασή της για τα Ιστορικά Ορόσημα της Χημείας, το διαγωνισμό που διεξάγεται από την Ευρωπαϊκή Χημική Εταιρία (European Chemical Society/ EuChemS), κατέκτησε το Βραβείο σε Περιφερειακό Επίπεδο για το 2019.
Σύμφωνα με το ελληνικό free press περιοδικό You May Say….το Κανναβουργείο της Έδεσσας, βραβεύτηκε «σε αναγνώριση του ρόλου του στην προώθηση ενός βαθέως δεσμού μεταξύ της Χημείας και της τοπικής πολιτιστικής κληρονομιάς».
«Το βραβείο των Ιστορικών Οροσήμων Χημείας 2019 απονέμεται στο Κανναβουργείο της Έδεσσας»
Σύμφωνα με το σκεπτικό που αποτυπώνεται στην ανακοίνωση της EuChemS:
«Στη σύγχρονη περίοδο, η Έδεσσα ήταν ένα από τα βιομηχανικά κέντρα της Ελλάδας μέχρι τα μέσα του 20ου αιώνα, με πολλά εργοστάσια κλωστοϋφαντουργίας στην πόλη και σε άμεση γειτνίαση.
Το Κανναβουργείο της Έδεσσας ήταν μια τυπική βιομηχανική μονάδα, που κατασκεύαζε σχοινιά και νήματα από ινδική κάνναβη.
Ήταν το μεγαλύτερο από τα 4 αντίστοιχα εργοστάσια κάνναβης στην Ελλάδα σε παραγωγή και εγκαταστάσεις και πλέον το μόνο Εργοστάσιο Κάνναβης, με τα παλιά, αλλά καλά συντηρημένα μηχανήματά του, για να θυμίζει σε οποιονδήποτε διασχίζει τις πύλες του για αυτό το άγνωστο παρελθόν της Ελλάδας.
Σήμερα αποτελεί μέρος του υπαίθριου μουσείου νερού της πόλης. Τα κτίρια και η γύρω περιοχή του παλαιού Κανναβουργείου έχουν χρησιμοποιηθεί ως πολιτιστικός, εκπαιδευτικός και ψυχαγωγικός χώρος. Παράλληλα δημιουργήθηκε ένα βιομηχανικό μουσείο για την ιστορία των υδροκινητήρων».
Μπορείτε να διαβάσετε στο σχετικό δελτίο Τύπου εδώ.
Η ιστορία του Κανναβουργείου της Έδεσσας
Το Κανναβουργείο της Έδεσσας αποτέλεσε μια πρότυπη βιομηχανική μονάδα δημιουργίας σχοινιών και σπάγκων από ινδική κάνναβη, ήταν μάλιστα το μεγαλύτερο από τα 4 κανναβουργεία της Ελλάδας τη δεκαετία του ’50. Το κτίριο βρίσκεται στην τοποθεσία Μεγάλος Κρημνός δίπλα στην παλιά συνοικία της πόλης και το γνωστό γεωπάρκο των Καταρρακτών.
Η εξωτερική όψη του κανναβουργείου σήμερα
1908 – 1952, Η ίδρυση της εταιρείας και η περίοδος ακμής της
Η ίδρυση της εταιρίας έγινε το 1908 από την Εταιρεία Τότσκα και ΣΙΑ και άλλους μικρότερους μετόχους από την Θεσσαλονίκη, ενώ αργότερα η διεύθυνσή του ανατέθηκε στον βιομήχανο Ηρακλή Χατζηδημούλα.
Το εργοστάσιο άκμασε από το 1928 έως το 1940, περίοδο κατά την οποία απασχολούσε 150 εργάτες κυρίως κατοίκους της Έδεσσας. Κατά τη διάρκεια του Μεσοπολέμου το Κανναβουργείο της Έδεσσας διοχέτευε τα υφάσματα και τους σπάγκους που παρήγαγε σε όλη την Ελλάδα. Τα χοντρά σχοινιά πηγαίνανε στην Κρήτη, τη Θεσσαλία και την Ήπειρο, ενώ οι λεπτοί σπάγκοι στην Ανατολική Μακεδονία και τη Θράκη.
Άποψη των Ανελκυστήρων του Πολυχώρου του Κανναβουργείου
1952-1966 Η παρακμή και η δημιουργία του «Αυτοδιαχειριζόμενου Κανναβουργείου»
Η απώλεια του κεκτημένου εκμετάλλευσης των υδατοπτώσεων που ήρθε ως αποτέλεσμα του εξηλεκτρισμού της χώρας, το ύψος των οφειλών προς τις τράπεζες, οι διαφωνίες των μετόχων, καθώς και τα χρέη σε ΙΚΑ και δημόσιο οδηγούν στη διακοπή των εργασιών του κανναβουργειου το Μάιο του 1966. Τότε οι 100 πλέον εργάτες του ιδρύουν τον «Παραγωγικό συνεταιρισμό η Πέλλα» και αναλαμβάνουν τη διαχείριση του. Έτσι γεννιέται και ο πρώτος συνεταιρισμός εργατών -ή τουλάχιστον ένας από τους πρώτους- της νεότερης ελληνικής ιστορίας που αναλαμβάνει τη διαχείριση ενός εργοστασίου. Αργότερα, το 1967 η διαχειριστική επιτροπή ζητά από την Ε.Τ.Β.Α. δάνειο για να συνεχίσει το εργοστάσιο τη λειτουργία του, όμως μάταια. Το εργοστάσιο κλείνει και νέος ιδιοκτήτης του είναι πλέον το Δημόσιο.
2000 – 2017 Βιομηχανικό Μνημείο
Στις αρχές του 2000 μετά από 40 χρόνια εγκατάλειψης ο εξωτερικός και εσωτερικός χώρος του Κανναβουργείου εντάχθηκαν στο «Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα ανάδειξης των Καταρρακτών».
Σήμερα τα κτίρια και ο περιβάλλoν χώρος του παλιού Κανναβουργείου, έχουν αξιοποιηθεί ως πολυχώρος πολιτισμού, εκπαίδευσης και αναψυχής. Δημιουργήθηκε βιομηχανικό μουσείο για την ιστορία της υδροκίνησης και χώρος αναψυχής και πολιτιστικών εκδηλώσεων. Επίσης τα 2/10 της μονάδας παραγωγής έχουν μετατραπεί σε εστιατόριο και καφετέρια ενώ ακριβώς κάτω από το εργοστάσιο λειτουργεί κλάμπ από το 2000. Η προσέλευση σε αυτό το σημείο μπορεί να πραγματοποιηθεί από τους σύγχρονους γυάλινους ανελκυστήρες του δήμου κατά μήκος του βράχου, από τις σκάλες επίσης κατά μήκος του βράχου, από το καλντερίμι και από τα σκαλοπάτια δίπλα στον καταρράκτη της Έδεσσας και στην συνέχεια τον λιθόστρωτο δρόμο που οδηγεί στην κεντρική πύλη του εργοστασίου.
Ο εσωτερικός χώρος του Κανναβουργείου
Eξωτερική όψη του παλιού Κανναβουργείου
Μια ακόμη εικόνα -άποψη των Ανελκυστήρων του Πολυχώρου του Κανναβουργείου
Πηγές:
