Η ναυτία της κυήσεως αποτελεί σημαντικό λόγο δυσφορίας για τις περισσότερες εγκύους, ιδίως κατά το 1ο τρίμηνο της κυήσεως. Τα συμπτώματα υπερκινητικότητας του ανωτέρου πεπτικού έρχονται κατά κύματα, και συνήθως διαρκούν όλη την ημέρα, κάνοντας μερικές από τις μέλλουσες μητέρες να μην είναι όσο χαρούμενες θα έπρεπε.
Του Δρ. Αίαντα-Θεόδωρου Παπασταύρου-Αντιπρόεδρου ΕΙΕΚ, από το περιοδικό Τεκές
Όπως είναι λογικό, η αναζήτηση ανακούφισης από αυτή την αδιαθεσία, που δεν είχαν άλλωστε προβλέψει, γίνεται προτεραιότητα. Τα συμβατικά αντιεμετικά φάρμακα δεν είναι ό,τι καλλίτερο στην κύηση, οπότε πολλές στρέφονται στις φυσικές θεραπείες ως εναλλακτική λύση, που αξίζει τουλάχιστον να εξεταστεί. Πολλοί, στηριζόμενοι στο γεγονός ότι η κάνναβη είναι μια φυσική δρόγη με γνωστές αντιεμετικές ιδιότητες, την εξετάζουν και αυτήν, ως ενδεχομένως χρήσιμο φαρμακο. Μπορεί η κάνναβη να προσφέρει ανακούφιση από την ναυτία της κυήσεως; Η πιθανή αποτελεσματικότητά της αντισταθμίζει τους ενδεχόμενους κινδύνους;
Παρ΄ ότι η κάνναβη θεωρείται ότι ανακουφίζει από τη ναυτία (γι΄ αὐτό άλλωστε είναι επίσημα εγκεκριμένη για την ναυτία της χημειοθεραπείας), στις χώρες όπου γίνεται ευρύτερη χρήση της πληθαίνουν οι αναφορές για ανησυχητική αύξηση των ατόμων, εγκύων και μη, που εμφανίζουν το λεγόμενο σύνδρομο υπερεμέσεως από κάνναβη (ΣΥΚ), το οποίο προκαλείται από την υπερβολική κατανάλωση κάνναβης, και συγχέεται με ένα άλλο σύνδρομο, το σύνδρομο κυκλικής εμέσεως (ΣΚΕ). Έτσι, όσοι αναζητούν ανακούφιση από τη ναυτία με την κάνναβη μπορεί άθελά τους να επιδεινώσουν την στομαχική δυσφορία, και να βρεθούν σε διαγνωστική και θεραπευτική δυσκολία.
Τα διαθέσιμα επιστημονικά στοιχεία σχετικά με την ασφάλεια της χρήσης κάνναβης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης παραμένουν ασαφή.
Η ανάπτυξη του εμβρυϊκού εγκεφάλου εξαρτάται απόλυτα από την ισορροπία των ενδοκανναβινοειδών. Η THC, βασικό συστατικό της κάνναβης, με μεγάλες ομοιότητες προς το ενδοκανναβινοειδές ανανταμίδη, είναι προφανές ότι προκαλεί αλλαγές στην ισορροπία των ενδοκανναβινοειδών στον εμβρυϊκό εγκέφαλο. Εφ’ όσον διέρχεται εύκολα τον πλακούντα, όταν καταναλώνεται από έγκυες, αυτό δεν μπορεί να μείνει απαρατήρητο. Η έκθεση του εμβρύου στην THC είναι αναπόφευκτη αν αυτή λαμβάνεται από τη μητέρα, ωστόσο η έκταση και οι επιπτώσεις αυτής της έκθεσης παραμένουν όχι καλά τεκμηριωμένες, διότι οι μελέτες που υπάρχουν είτε δεν έχουν τον απαιτούμενο βαθμό στατιστικής σημαντικότητας, είτε έχουν άλλα ελαττώματα, όπως παράλληλη λήψη άλλων ουσιών. Κάποιες από αυτές δείχνουν πιθανές δυσμενείς επιπτώσεις στην ανάπτυξη του εμβρύου, ενώ άλλες όχι. Πρέπει επομένως με προσοχή να εξετάζουμε τα πορίσματά τους, κατανοώντας ότι οι κίνδυνοι που συνδέονται με τη χρήση κάνναβης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να υπερτερούν του πιθανού οφέλους. Ποιά μητέρα θα ήθελε να “παίξει στα ζάρια” την υγιεία του αγέννητου παιδιού της; Οι υπάρχουσες μελέτες, με τα ελαττώματά τους, υποδεικνύουν πιθανές δυσμενείς εκβάσεις, που σχετίζονται με την προγεννητική έκθεση στην κάνναβη, συμπεριλαμβανομένων και σπανίων γενετικών ανωμαλιών, όπως η γαστροσχιστία και ο αυξημένος κίνδυνος καρδιακών ανωμαλιών.
Υπό το πρίσμα των αβεβαιοτήτων που περιβάλλουν τη χρήση κάνναβης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, εξέχοντες ιατρικοί οργανισμοί, όπως το American Congress of Obstetricians & Gynecologists, υποστηρίζουν την αποχή από την κατανάλωση κάνναβης. Ως ιατροί, που φυσικά θέλουμε να οφελούμε, ή τουλάχιστον να μη βλάπτουμε, οφείλουμε να ευθυγραμμιζόμαστε με αυτή την επιφυλακτική στάση του ACOG, τονίζοντας τη σημασία της προτεραιότητας που πρέπει να δοθεί στην υγιεία της μητέρας και του εμβρύου, πάνω από την προσωρινή ανακούφιση από τη ναυτία.
Όσον αφορά το έλαιο CBD, το οποίο θεωρείται από τους περισσότερους αβλαβές, οφείλουμε να πληροφορήσουμε το κοινό ότι η CBD επεμβαίνει στον μεταβολισμό της ανανταμίδης, επομένως αναμένεται εύλογα να διαταράσσει την ισορροπία των ενδοκανναβινοειδών στον εμβρυϊκό εγκέφαλο.
Ακόμη, η CBD, και όχι η THC, είναι αυτή που ασκεί την πιο εκτεταμένη επίδραση σε πλήθος γονιδίων. Εκτός του ότι εμπειρικά δεν φαίνεται να εκδηλώνει σαφή αντιεμετική δράση, απουσιάζουν και οι σχετικές μελέτες.
Για τις εγκύους που σκέπτονται να χρησιμοποιήσουν κάνναβη για τη διαχείριση της ναυτίας της κυήσεως, προτείνουμε να στραφούν σε άλλες φυσικές θεραπείες, όπως οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β, το τζίντζερ και τα εσπεριδοειδή (ιδίως το τερπένιο λιμονένιο), διότι είναι ασφαλείς και προσφέρουν αρκετή ανακούφιση, χωρίς τους σχετικούς κινδύνους για το έμβρυο
Συμπερασματικά, ενώ η κάνναβη φαντάζει ως γοητευτική θεραπευτική επιλογή για την αντιμετώπιση της ναυτίας της κυήσεως, ιδιαίτερα σε ορισμένους κύκλους, η έλλειψη πειστικών στοιχείων σχετικά με την ασφάλειά της επιβάλλει μια προσεκτικότερη προσέγγιση. Η λήψη συμβουλής από τους εκπαιδευμένους ιατρούς της ΕΙΕΚ, και η διεξαγωγή ενδελεχούς έρευνας, είναι επιτακτική ανάγκη για τη διασφάλιση τεκμηριωμένης λήψης αποφάσεων, με προτεραιότητα το καλώς έχειν της μητέρας και του εμβρύου καθ’ όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, αλλά και μετά.
